Qora sedana
Davronov A.A.Qora dona (sedana) Arab tilidagi matnlarda "habbatus_savdaa" nomi ila zikr qilingan narsani biz so'zma_so'z "qora dona" shaklida tarjima qildik.
Abu Hurarya roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
"Nabiy sollallohu a'layhi vasallam:
" Qora dona o'limdan boshqa har bir dardga da'vodir" dedilar.
Ikki shayx va Termiziy rivoyat qilganlar.
Termiziyning lafzida:
" Sizlar mana bu qora donani (sedanani) lozim tutinglar.
Chunki unda somdan boshqa barcha dardga shifo bor.
Som bu o'limdir" deyilgan.
"Quron va sunnatdagi ilmiy mo'jizalar hay'ati" harakati bilan o'tkazilgan ilmiy baxslar ham Payg'ambarimiz sollallohu a'layhi vasallamning "qora dona (sedana) haqida aytgan hadisi shariflari tibbiy mo''jiza ekanligini tasdiqladi.
Bu haqda alohida kitob ham chop etildi.
Dardni bergan Alloh shifosini ham beradi.Атоқли олимлардан Муҳйиддин ал-Арабий айтади: "Амалдорлардан бири жузом (мохов) касалига дучор бўлган эди. Табиблар унинг дардига чора юполмай, бу дардга даво йўқ, дейишди. Иймони мустаҳкам, суннатга комил ихлос қўйган бир киши Пайғамбар алайҳиссаломнинг "Седана барча дардларга шифодир", деган ҳадисларини далил ўлароқ келтириб,табибларпииг сўзларини инкор қилди. У седана ва асални қўшиб, дори тайёрлади ва беморни муолажа қила бошлади. Табиблар амалдорнинг тез шифо топганига ҳайратда қолишди".
Седана зийнат бобида осилиб турувчи сўгалларни, холларни, доғни, айниқса песни кетказади.
* * *
Шиш ва тошмаларда уни сирка билан қўшиб, "сутли тошмалар"га босилади. У шиллиқли ва қаттиқ ўсмаларни ҳам шимдириб йўқотади.
* * *
Жароҳат ва яраларда сирка билан қўшиб, шилимшиқ яраларга ва ярага айланган қўтирга қўйилади.
* * *
Бош аъзоларида бўладиган турли хасталикларга ҳам седана энг яхши даводир. Масалан, у тумовга фойда қилади, айниқса унинг қовурилганини каноп латтага ўраб ишлатса, фойдаси катта.
* * *
Седанани совуқ бош оғриғи билан касалланган кишининг пешонасига суртилса, шифо бўлади.
* * *
Агар уни кечаси сирка билан ивитиб қўйиб, эрталаб янчилса ва касалнинг бурнига торттирилса ҳамда касал уни ҳидлаши учун бурни олдига қўйилса, сурункали бош оғриқлари ва юз фалажида фойда қилади.
* * *
Седана ғалвирсимон суякдаги тиқилмаларни очишда жуда яхши воситадир.
* * *
Унинг сиркада қайнатилгани билан, айниқса санавбар чўпи билан бирга қайнатилгани билан оғиз чайқалса, тиш оғриғига яхши фойда қилади.
* * *
Кўз касалликларини даволашда ҳам у шифодир. Агар унинг янчилганини марсин дарахтининг ёғи билан бурунга тортилса, катарактанинг бошланишини қайтаради.Чиқариш аъзолари касалликларида: седана ингичка гижжани ва қовоқ уруғига ўхшаш гижжани ўлдиради; бир неча кун киндикка суртиб юрилса, ҳайз қонини юриштиради. Уни асал ва иссиқ сув га қўшиб ичирилса, қовуқ ва буйракдаги тошларга фойда қилади.
* * *
Иситмани, хусусан балғам билан савдодан бўлган иситмаларни қолдиради ва йўқ қилади.
* * *
Седананинг тутунидан газандалар қочади. Бир гуруҳ табиблар седанани кўп истеъмол қилса у ҳалок этади, дейишган. Ундан бир драхмий миқдорида ичилса, қорақурт чаққанида фойда қилади.
