Killer

ЭНГ САРА ХИКОЯЛАР:
📝СЎНГГИ ЎҒРИЛИК

Миролим билан танишувим жуда қизиқ бўлган. Қандай танишганимизни иккаламиздан бошқа ҳеч ким билмасди. Лекин энди мен ҳамма билишини истайман. Гарчи бу орқали ўзимнинг гуноҳим очилса-да, уялмайман. Чунки ҳозир ҳаммаси ортда қолди…
Навбатдаги мўлжалим — Миробод туманидаги «банковский дом»лардан бири эди. Бошқалардан фарқим — мен «ов»га кундузи чиқаман. Қулай томони кўп. Биринчидан, кундуз куни одатда шаҳарликларнинг ҳаммаси ишда бўлади. Айни пешин пайтлари «дом»ларнинг олдида одам тугул пашша ҳам бўлмайди. Кейин аксарият касбдошларим кечаси «ишлагани» учун кундузи одамлар хушёрлигини йўқотади. Шунинг учун ҳамкасбларимга зид равишда кундузи «ишлайман». Ҳали бирор марта ишкал қилганим йўқ. Балки, мана шу воқеани сабаб қилиб, Худо мени омон сақлаб келгандир…
Хуллас, ўша куни ҳамма ҳавас билан боқадиган «дом»га келдим. Қайси уйда ким яшаши, шарт-шароити, фойда-зарари… ҳаммасини ўрганганман. Ўзим кўзлаган уйга яқинлашдим. Эшикни очиш қийин бўлмади. Ташқарида ўрнатилган темир эшикнинг фақат битта «замог»и қулфланган экан. Ичкаридаги нақшинкор тахта эшик очиқ. Ажабланмадим. Чунки кўпчилик ишга шошаётиб эшигининг ҳамма қулфини ёпиб ўтирмайди. Бемалол ичкариладим. Кенг, ҳашаматли каридордан ўтиб, тўғридаги хонага кирдим. Кирдим-у…
Тўғриси, ўғриликка кирган одамни ҳамма нарса кутиши мумкин. Аммо бунақаси… Кўз олдимга беш йил олдин, ўлим тўшагида ётган дадам келди. Хона тўридаги каравотда ранги сап-сариқ, озғин, аммо, қорни дўмбирадай шишиб кетган ёшгина йигит ётарди. У ёнидаги хонтахтага чўзилиб, қорни ҳалақит бериб пиёлани ололмасди. Юрагим орқага тортиб кетди…
Дадам жигар церрози билан оғриб, бир ойда ўлиб қолган. Ўшанда у кишининг ҳам кўриниши шундай эди. Оилада тўнғич фарзанд бўлганим учун ҳамма юк менинг зиммамга тушган, онам шўрлик ўзини йўқотиб қўйганди. Шулар ёдимга тушиб, хаёлим қочдими ёки ўта раҳмдиллигим сабабми, йигитнинг ёнига югуриб бориб, пиёлани қўлига тутқаздим. У юзимга ажабланиб қаради. Шундан сўнг ўзим ҳам тахтадек қотдим. Нима дейман, ахир? Бирор ташкилотдан келдим, десам, эшикни ўзимнинг калитим билан очдим. «Эшик очиқ экан», десам, қўлимда резина қўлқоп! Бир лаҳзада ҳамма кўчага кириб чиқдим: «йигитни ўлдириб гуноҳга ботдим, қўлга тушиб, қамалдим, онам ўғрилигимни билиб, хушини йўқотди…»
Яхшиси, тан оламан, деб тургандим, йигит мени ҳайрон қолдирди:
— Раҳмат, ўтиринг! Роса чанқаб кетдим… — у шундай дея пиёладаги сувни оғзига олиб, ёнидаги идишга қайтариб туфлади.
— Сув ичиш мумкинмасми? — ўзим билмаган ҳолда савол бердим.
— Рўзадорман… Чанқоққа чидолмай, оғзимни чайдим. Оғзим қуриб кетяпти..
Баттар ҳайратга тушдим. Мен гумроҳ Рамазон ойи кириб келганини ҳам унутиб юборган эканман.
— Шу ҳолингда рўза тутишга бало борми? — тилимдан беихтиёр шу сўз учди.
— Шифо топарман, деган умидда тутаяпман. Уйдагилар қарши… Аммо мен оёқ тираб туриб олдим. Дори-уколларни ҳам кечқурун, ифтордан кейин оляпман. Еяётганларим ҳам танани ювадиган, тозалайдиган, бақувват қиладиган ўт-ўлану, мева-сабзавотлар…
— Касалинг нима билмайман-у, аммо шу ҳолингда тез ҳазм бўладиган овқат ейишинг керак, — негадир уни «сен»лаб гапирардим. — Менимча, оч ётиш сенга мумкин эмас…
— Дўхтирмисиз, десам… — унинг овоз оҳангида «ўғрилигингиз маълуму, буни қаердан биласиз», деган маъно зоҳир эди.
— Кўрмаяпсанми, — қўлларимдаги резина қўлқопга ишора қилдим. — Хирургман. Бир «операция»ни амалга оширгани келгандим…
— Ҳа-а-а, мен ҳалақит бердим, тўғрими? «Операция»нгизни давом эттираверинг, индамайман. Сизни кўрганим йўқ. Ухлаётганимда кириб-чиққансиз, — у энди жиддий гапираётганди.
— Қўйсанг-чи! Ҳаммасини расво қилдинг-ку! — дедим кулиб. Кейин пиёлага ишора қилдим. — Яхшиси, сувдан ич! Ўзингни қийнаб нима қиласан? Жонинг шундоқ ҳам азобда-ку!
— Ҳеч қаерим оғриётгани йўқ…
— Жигарингми?
— Билмайман! Менга айтишмаяпти. Уч кун бўлди, уйга жавоб бериб юборишди. Менимча, ота-онамга «умид йўқ», дейишган, — унинг кўзларига ёш тўлди. — Аммо мен енгилмоқчи эмасман! Яшагим келяпти… Ўша куни келибоқ интернет титкиладим. Қизиқ маълумотлар топдим.

Америкалик Пол Брегг ўзининг эллик йиллик шахсий тажрибасидан келиб чиқиб, «Мўъжизакор очлик» деб аталган китоб ёзибди. Унда ёзилишича, инсон соғ-саломат бўлай деса, очлик билан ўзини даволаши мумкин экан. Яна Пайғамбаримиз ҳам «Рўза тутинглар, саломат бўласизлар», деган эканлар. Ажабланарлиси, мутахассисларнинг айтишича, киши соғ-саломат юриши учун йилига 28-32 кун ихтиёрий оч қолиши лозим.
— Ука, буларни касал бўлмасдан олдин қилиш керакдир-да! — дедим ачиниб.
— Йўқ. Ибн Сино ҳам касалларни очлик йўли билан даволаган. Яна Сурия бош муфтийси Шайх Аҳмад Куфтару ҳам очлик билан даволаб донг таратган. Машҳур боксёр Муҳаммад Али ҳам шу кишининг қўлида шифо топибди. У ўзини даволатиш учун 30 миллион доллар сарфлаган, аммо бирор натижага эришмаган. Йигирма кунлик очликдан сўнг шифо топибди. Шунинг учун мен ҳам кечадан буён рўза тутяпман.
— Менинг дадамнинг ҳам қорни шундай шишиб кетганди.
— Давомини айтмай қўя қолинг. Яхшиси, менга ёрдамлашинг, ваннага киришим керак.
Уни суяб, зўрға турғаздим. Ваннага етгунча толиқиб, тик турганча менга осилиб қолди. Оғирлигидан «ерга кириб кетсам керак», деб ўйладим. Назаримда, қорнида қат-қат тош йиғилгандек…
— Бу азобга чидагандан кўра, ўлиб қўя қолган яхши… — деди у ҳарс-ҳарс нафас оларкан. — Лекин одамзотнинг ўлгиси келмас экан-да! Менинг ҳам ўлгим келмаяпти. Ахир эндигина йигирмага кирдим. Ҳали бирорта қизнинг қўлини ҳам ушлаганим йўқ. Дардинг қиз бўлмай ўл, денг! Ҳазил-да.
Унга раҳмим келиб кетди. Даст кўтариб, ваннага олиб кирдим. Пешанасидаги қатра-қатра тер қоши бўйлаб кўзига туша бошлаганди. Ўша ердаги сочиқни олиб артдим.
— Раҳмат! Сувни «нормальний» қилиб очиб беринг. Кетиб қолманг. Шу ерда туринг…
— Шу ҳолингда чўмилмоқчимисан? Мен сени чўмилтиришга келганим йўқ! — ўзимча кўнглини кўтармоқчи бўлиб ҳазил қилдим.
— “Зато”, сизни менга Худо юборган. Пешин намозини ўқишни ният қилиб ўтиргандим. Бирор кимнинг ёрдамисиз ўқий олмайман. Шундай экан, қолишга мажбурсиз…
— Жа-а-а, қизиқ экансан-ку! Зўрға юрибсан-у, намоз ўқиганингга ўлайми?
— Э-э-э, ака… Менинг ўрнимда бўлганингизда, ўлимингиз нақд бўлганда қай ҳолга тушардингиз? Одамзотга умид деган бир туйғу берилганки, жонингиз бўғзингизда турса ҳам сизни тарк этмайди. «Тузалиб кетарман», деб умид қиласиз. Кўп эмас, уч-тўрт йил умр кўрай, уйланай, бола-чақа кўрай…
Гапларидан ларзага тушдим. Таҳорат олишида ёрдамлашиб, яна каравотига олиб келдим.
— Жойнамозимиз қаердалигини ҳам билмайман. Ўзи намозни ҳам шифохонада бир чол ўргатди. Савобга қолди, лекин… Шу пайтгача қунт қилмадим. Бугун негадир «ўқисамми», деб ўтиргандим. Мана бу уйга киринг, шкафда чойшаблар бор. Бирортасини олиб чиқсангиз, жойнамоз қиламиз…
Мен сўзсиз унга итоат этаётгандим. Индамай у кўрсатган хонага йўналдим. У ортимдан бақирди:
— Атрофга яхшилаб қаранг, балки сиз «операция» қилишга арзигулик нарса чиқиб қолар. Мен намоз ўқиётганимда бекор ўтирмайсиз…
— Бугунги «операция»ям сен экансан, — дедим мен ҳам бўш келмай.
— Биринчи намоз ўқишим. Адашсам, кулманг яна… — деди у чойшабни ерга тўшаётганимда. — Ҳаракатларини яхши биламан. Сиз ёнимда туринг, руку, сажда қилаётганимда ёрдамлашасиз…
Уни тирсагидан ушлаб энди турғазаётгандим, эшик очилиб, ўрта ёшли чиройли аёл кириб келди. Шошиб қолдим. Ерга қараб салом бердим. Аёл алик олгач, ўғлига юзланди:
— Доринг бу ўртадаги «аптека»ларда йўқ экан. Излаб-излаб икки бекат нарига кетиб қолибман, — аёл шундай дея қўлидаги калитга ишора қилди. — Эшик очиқ қолган эканми?
Юрагим шув этди. Яхшиям, боя қўлқопимни ечиб қўйган эканман.
— Ўртоғимнинг келишини сезган экансиз-да, ойи. Сиз кетдингиз, у келди, — у бор оғирлигини менга ташлаб, онасига қаради. — Касаллигимни эшитиб келибди.
— Вой, ўзим айланай сиздан. Илгари кўрмаган эканман-да, танимадим. Ўғлимни сийлаб келибсиз, раҳмат! Исмингиз нима, ўғлим?
Нима дейишни билмай қолдим. У ўрнимга жавоб берди:

— Исми — ўғри!
Даҳшатга тушдим. Юрагим дукиллаб ура бошлади.
“Аблаҳ! Касал бўлса ҳам пишиқ экан. Ярамас! Ана, энди қўлга тушдим. Игна олмай туриб, қамаламан! Калласининг ишлаганини қаранг! Менинг раҳмимни келтириб, онаси келгунча ушлаб турди-я, айёр! Боя ўзи оладиганимни олиб, кетишим керак эди… Шу ўйда уни итара солиб қочмоқчи бўлдим.
Аммо…”
— Ҳазиллашдим, ойи… Лақаби — Ўғри!
Исмингизни айтинг, ойим сиз билан танишмоқчи, — мени туртди.
Ўша куни уларникида кечгача қолиб кетдим. Миролим оилада катта фарзанд экан. Бизнес билан шуғулланиб, касалини ўтказиб юборибди. Отасининг ёрдами билан бешта дўконни юрғизаётган экан.
— Вақтингиз бўлса, эртага ҳам келинг. Ойимнинг зарур иши бор.
Иккаламиз ўтирибмиз-да! — деди у кетаётганимда.
Қайтиб қадамимни ҳам босмоқчи эмасдим. Лекин унинг илтижоли нигоҳи кўз олдимдан кетмади. Онаси менга ишониб кетган бўлса, қийналиб ётгандир? Шуни ўйлаб, яна уйига бордим. Тўғрироғи, Рамазон ойи ўтгунча бориб турдим. Чунки мени бу ерга ҳайрат ва қизиқиш бошлаб келарди. У кўз ўнгимда соғайиб борарди. Рост! Рўза охирида унинг қорнидаги шиш анча қайтди. Ўзи туриб-ўтирадиган бўлди… Хурсандчилигидан ўзини қўярга жой тополмасди.
— Қара-я, қизларнинг қўлини ушлайдиган бўлдинг, — дедим ҳазиллашиб.
— Худога шукр! — деди у қувончини яширолмай.
— Нега «операция» билан шуғулланишингизни, қандай қилиб бу йўлга кириб қолганингизни суриштирмайман. Буни иккаламиз ҳам унутамиз. Ётиб қолишимдан олдин битта дўконимизни «ремонт» қилишга топширгандим. Ўшани сизга бераман. Бирга ишлаймиз. Нима дедингиз?
Мен жон-жон деб рози бўлдим…
тамом.
Наргиза УСАНБОЕВА

​Биргина ўпич фарзандимни ўзгартирди

  Ўғлим ҳуқуқшунослик факултетида талаба эди. Мен у билан жуда кўп тортишиб қолардим. Бирор бир кун уни койишдан, у билан гап талашишдан холи ўтмас эди. Охири тоқатим тоқ бўлиб ўз ўғлимни кўрганда безиллайдиган бўлиб қолдим. Унинг ҳам менга муносабати бундан ёмон бўлса, ёмон эдики, яхши эмасди. Ўғлим билан ўртамиздаги совуқчиликка сабаб бўлаётган нарса унинг дарсларига бепарволиги эди.
Бир куни кечаси хонасининг олдидан ўтаётиб эшигининг қия очиқ қолганига кўзим тушди. Ичкарига қарасам, ўғлим устини ёпмай ухлаб қолибди. Хонасига кирдим-да, устини ёпиб, эшик тарафга қараб юрдим. Эшик дастасини ушладим ҳамки, бирдан ўғлимни ўпиб қўйиш хаёлимга келди. Орқамга қайтиб ўғлимни ўпдим.  Ҳа, пешонасидан ўпдим-да чиқиб кетдим.
Эрталаб ўғлимнинг кайфияти яхши, ўзини тутиши ҳам бошқача эди. Аввалги қовоқ уйиш, қўрс-қўполликлари бугун негадир йўқ эди. Менга салом бериб олдимга ўтирди. Бирга нонушта қилдик. Шундан кейин ўғлим кун сайин мен билан яхши муомала қиладиган ва дарсларини ўз вақтида бажарадиган бўлиб қолди. Хулқи гўзаллашди. Мен бу ҳолатдан ажабланиб эҳтимол Аллоҳ таоло бечора онасининг дуоларини ижобат қилган бўлса керак деб хулоса қилдим. Лекин бир куни бу катта ўзгаришнинг сирини онасидан эшитиб билдим.

Ўғлим онасига айтган гапларини қандай бўлса, шундайлигича айтиб бера қолай:
“Ўша кеча отам хонамга кирганларида ухламаган эдим. Шунчаки, улар билан гаплашмаслик учун ўзимни ухлаганга солиб ётгандим. Отам тепамга аста келиб, мени ухлаяпти деб ўйлаганлари учун уйғотиб юбормай дея оҳиста ҳаракатлар билан устимни ёпдилар. Кейин эшик томон йўналдилар. Хонамдан ташқарига йўналган қадам товушлари мени хотиржам қилди. Чунки ўша пайтда отамни кўришни ҳам, у киши билан гаплашишни ҳам хоҳламасдим. Улар ҳам ҳудди шундай мени ёмон кўрадилар деб ўйлардим. Лекин ўша кеча менинг ҳис-туйғуларимни тамоман ўзгартириб юборди. Отам орқага қайтиб пешонамдан ўпар экан, қалбимнинг туб-тубларидан бир нималар тўлқинланиб кетганини ҳис қилдим. Мен тушундимки, отам мени ёмон кўрмас эканлар, балки мен аҳмоқ у киши ҳақларида доимо нотўғри фикрда бўлган эканман. Мен ўша кечани хатоларимни англаб, йиғлаб ўтказдим. Йиғлар эканман, энди бундан буён яхши тарафга ўзгаришга, отамга нисбатан яхши муомалада бўлишга қарор бердим”.

📚Доктор Абдуллоҳ Муҳаммад Абдулмуътининг "Фарзанд тарбиясидан 700 та сабоқ" китобидан

Иллат

Ўнг тарафига янги қўшни кўчиб келди-ю, бу аёлнинг тинчи бузилди. Эркак қўшни тиш дўхтири, хотини эса уй бекаси экан. Аёл қўшни деярли кўчага чиқмас, меҳмондорчилик ёки қариндош-уруғлариникига борса ҳам оиласи, болалари билан бориб келарди. Бир-икки марта кундузи «Бир ғийбатлашай», деб кирганида унинг Қуръон ўқиётгани устидан чиқди. Рўпарасида бир муддат пойлаб ўтирди. — Узр, қўшни, банд эдим, бирор кун бемалол чойлашармиз-а, — деди қўшниси китобдан бош кўтариб. Аёлнинг аччиғи чиқди. Орадан бир-икки кун ўтказиб, бир нимани баҳона қилиб кирганида эса суҳбатлари қовушмади. Бир ҳамсоясидан шикоят қилиб: «Мен уни Худога солдим», дея гап бошлаган эди, қўшни аёл: «Ҳар банданинг ҳукми Аллоҳнинг қўлида. Бировнинг айбу нуқсонини муҳокама қилиб ўтириш сиз билан бизнинг ишимиз эмас, ундан кўра болаларингизга яхшилик, оилангизга барака сўраб дуо қилинг. Кенг феъл бўлинг», дея насиҳат қилди. «Кечагина маҳалламизга кўчиб келиб, бугун менга ақл ўргатяптими бу хотин?!» деган ўй ич-этини тирнаб, уйига қайтди. Ўзини босишга ҳарчанд уринмасин, сира эплай олмади. Устига-устак «Нега унинг рўзғори бадастир, нимага у бой-бадавлат кишига турмушга чиққану, менинг эримнинг иши юришмайди?» деган хаёллар, «Ҳа, ҳамма нарсаси етарли, бой-да, бу камбағалга нима десам ҳам бошини эгиб ўтиради, деб ўйлаяпти, шекилли», деган ўйлар унга тинчлик бермасди. Тўртинчи куни «Бир адабини берай, сира эсидан чиқмайдиган сабоқ бўлсин, ўз-ўзидан бўйни қисилиб қолади ҳали», дея режа туза бошлаган ҳам эдики, дарвозаси тақиллаб, қўшни аёл кириб келди. — Ассалому алайкум, опа, яхши ўтирибсизларми? Қўй сўйгандик, гўштидан сизларга ҳам илиндик, — деди у қўлидаги пакетни узатиб. Шайтоний бир ўй унинг ич-этини тирнаб ўтди: «Энди садақамга муҳтож деб ўйлаяптими?» — Керакмас, бекорга овора бўлибсиз! — Нега унақа дейсиз? Кўшни ҳақи бу, олмасангиз хафа бўламан. — Биз қўй гўшти емаймиз, — тилидан шу гап учди-ю, ўзи ҳам хурсанд бўлиб кетди. — Ҳа, қўй гўшти емаймиз, ўзи шусиз ҳам қон босимим ошиб туради. Бошқаларга берақолинг. Буни еб тағин «Тез ёрдам» чақириб ўтирмайлик… — Сизга атаб олиб чиқувдим, ўзингиз емасангиз бошқа бировга берарсиз, олинг энди шуни, — дея қўшни аёл қўлидаги гўштни айвондаги музлаткич устига қўймоқчи бўлди. — Йў-йў-ўқ, керакмас дедим-ку, обкетинг буни, қўйманг бу ерга! Бўлмаса, ҳиди ҳамма ёқни тутиб кетади ҳозир! У шоша-пиша пакетни олиб қўшнининг қўлига тутқазди. Аёл музтар бир аҳволда қайтиб чиқиб кетди. «Ғурурим ўлсин, олаверсам бўлмасмиди, бу ёқда эримнинг ишлари ўлда-жўлда бўлиб ётибди. Рўзғоримда тишга босадиган бир бўлак гўшт ҳам йўқ, аслида», деган ўйда ошхонасига кирди. Ярим кило картошка, икки дона пиёз, уч-тўртта бужмайган сабзидан бошқа ҳеч нарса йўқ. «Очимдан ўлсам ҳам бу хотиннинг қўлидан нарса олиб емайман», дея яна ўзини-ўзи овутди. Пиёзни жизиллатиб, устидан картошкани ташлаб апил-тапил қовурди-да, сув қуйиб, бир сиқим гуруч билан мастава қилиб қўя қолди. Шу маҳал қўшнининг ҳовлисидан чиққан қовурдоқ иси димоғига урилди. Бирдан яна жаҳли чиқиб кетди. «Қўй сўйдим деб мақтанишини-чи, ҳали мен ҳам сенлар каби бой бўлиб қоларман»… Эртаси куни маҳалла оқсоқоли эшик қоқиб келди. — Маҳалладан ёрдам пули сўрагандингиз, унинг иложини қилолмадик, лекин оилангиз учун бир ҳомий топдик. Фақат кимлигини айтишимизни истамаяпти, — оқсоқол шундай дея машинаси юкхонасини очди: — Манавиларни тушириб олинг. Маҳалладан ёрдам… Аёлнинг рўзғори анчадан бери бунчалик бут бўлмаган эди. Қандай бадавлат одам экан-ки, сабзи-пиёзию совунидан тортиб, ёғи, лаҳм гўшту унигача унутмабди. Яна бозордаги энг сархил мева-сабзавотлардан олганини айтмайсизми?.. — Раис бува, мана шу аризани бир кўрсангиз, — деди у оқсоқолни кузатаётиб. Турган жойида аризага кўз югуртирган маҳалла раиси унга таажжубланиб қарарди: — Эсингиз жойидами? Бу қўшнинг тиш дўхтири бўлса, маҳаллада ҳаммага яхшилик қилса… Раис бирдан жим бўлди-да, э хайф сенга, дегандек қўл силтади. — Бой бойга боқар бўлмасин, оқсоқол, — деди аёл. — Агар аризамни эътиборга олмасангиз, юқорига ёзаман, юқорига… Ўз кўзим билан кўрдим хотини эскича китоб ўқийди, мениям намоз ўқигин, деб даъват қилди. — Ёмон йўлга юр демабди-

ку… — Ҳо-о-о, эртадан кейин рўмол ўра дейди, кейин бирорта оқимга рўпара қилиб қўйса, бошимни қайси тошга ураман?.. Кўзлари чақчайиб-чақчайиб гапираётган аёлнинг сўзларини жимгина эшитган раис бошини эгиб, оғир хўрсинганича аризани папкасига солди. Уни кузатган аёл сергўшт, серёғ палов, гўштли сомса пиширди-да катта чинни косага ошдан босиб ҳамсоясининг эшигини тақиллатди. — Бизниям рўзғоримиз бутун, қўшни, мана ёғлиққина палов қилдим, сизгаям илиндим, қўшни ҳақи! — деди бироз иддао аралаш оҳангда. — Барака топинг, Аллоҳ рози бўлсин сиздан. Рўзғорингизга барака берсин. Қўшни аёл ўзгача бир мамнунлик билан унинг қўлидан косани олди. Алқай-алқай идишини бўшатиб, мева-чевалар билан ўрнини тўлдирди. — Болаларга олиб чиқинг, қўшни, бирам суюнтирдингиз мени… «Тавба, уйида ҳамма нарсаси етарли бўлсаям, кўзи оч эканми бунинг, бир коса ошга шунча суюнадими одам», деб ўйлади аёл… * * * — Аризам нима бўлди, раис бува, бу қўшнимнинг уйини ҳеч ким текширмаяпти-ку. Маҳалла бедарвозами энди? Ёки сизниям оғзингизни мойлаб қўйишдими булар? — Барака топгур, бундан яхши қўшнини тополмайсиз, — деди оқсоқол. — Керакли жойдан келишди, суриштиришди. Бир яхши одамлар экан. Бекорга туҳмат қиляпсиз қўшнингизга… Аёлнинг оқсоқолдан ҳафсаласи пир бўлди. Аризасини кўтариб туман марказига борди. Вилоятга чиқди… Бу орада қўшнисининг уйига беш-олти марта пўрим кийинган, папка кўтарган кишилар келишди. Қўшни аёлни аллақайси идорага суҳбатга чақиришгани ҳақида маҳаллада шивир-шивирлар кучайди. Икки марта «Тез ёрдам» машинасида уни касалхонага олиб кетишди. Буни кўриб: «Мана шунақа бўлади қўшнини менсимаслик, ҳали бойлигинг ҳам сенларга ёрдам беролмайди», деган ўйда аёлнинг кўнгли кўтарилаверди… — Эшитдингизми, тиш дўхтиримиз кўчиб кетаётган экан, қўшни аёл касалхонадан тўғри янги уйига кетганмиш, — деган гапни қўшниларидан эшитганида кўнгли яна бир газ ўсди. — Ажаб бўпти, олифтагарчилигини бошқа жойга бориб қилсин, ўзи бизнинг маҳалламизга боп одамлар эмасди улар, алламбало эскичами… — деди тиржайиб. Бу гапдан кўнгли кўтарилиб, ўз-ўзича хиргойи қилиб, ёғлиққина ош қилай деган ўйда ошхонасига кирди-ю, бир ярим йил ичида биринчи марта гўшти қолмаганини, рўзғорининг баракаси учганини кўрди. Бир кун пойлади, икки кун пойлади, ҳар ойда икки марта хабар оладиган оқсоқолнинг қораси кўринмади. Охири «Раис бува ҳомийнинг менга ажратган нарсаларини ўзи уйига олиб кетган бўлмасин тағин, чиқиб бир пўстагини қоқиб келай», деган ўйда важоҳат билан маҳалла идорасига отланди. — Сизларга ҳомийлик қилаётган одам ён қўшнингиз эди, — деди оқсоқол. — Барака топишсин, иймонли-инсофли кишилар эди улар. Эр-хотин: «Биз яхши еб-ичиб, қўшнимиз ёвғон шўрва билан кун кўрмасин, ўзимга рўзғор қилганимда уларга ҳам қўшиб оламан, фақат биз бераётганимизни айтманг, тағин кўнгли ўксимасин», деб қаттиқ тайинлашган эди. Сиз эса уларга тинчлик бермадингиз. Қўшнилар ҳамма ёмонлигингизни кўриб-билиб туриб ҳам сизга яхшилик илинаверишди. Ғийбат қилганингиз етмагандек, туҳмат ҳам қилдингиз. Ундай қилманг, деган гапимизга сира қулоқ солмадингиз. Охир-оқибат бечора қўшниларингиз маҳалладан кўчиб қутулишди… Ҳаёт шунақа, Аллоҳ бизга кимни восита қилиб ризқу насиба бераётганини унутиб, баъзида шундай ношукрлик қиламиз… Аёл оқсоқол яна нималар деганини эслолмайди. У карахт бир аҳволда эди.

Ҳамрохон МУСУРМОНОВА