🔴 GENETIKA 🔴

📗 BILIB QOʻYING.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬

🅰 Allel va allel boʻlmagan genlar.

🔵 Allel genlarning oʻzaro taʼsir etish xillari quyidagilar...

1) Dominantlik

2) Retsessivlik

3) Oʻta dominantlik

4) Chala dominantlik

5) Kodominantlik

🔴 Allel boʻlmagan genlarning oʻzaro taʼsir etish xillari quyidagilar...

1) Komplementar

2) Epistaz

3) Polimer irsiylanish

📕KOMPLEMENTARIYA

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

📗 Komplenentar irsiylanishda (lotincha complement-toʻldiruvchi) — bir asosiy gen ikkinchi toʻldiruvchi gen tasir qiladi. 

Masalan.

🎯 Xoʻrozlar toj shakli...(F² 9:3:3:1)

Yongʻoqsimon — A_B_

Gulsimon — A_bb

Noʻxatsimon — aaB_

Oddiy — aabb

🎯 Xoldor toʻti pat rangi.(F² 9:3:3:1)

Yashil — A_B_

Havorang — A_bb

Sariq — aaB_

Oq — aabb

🎯 Noʻxat guli... (F² 9:7)

Qizil — A_B_

Oq — A_bb, aaB_ , aabb

🎯 Qovoq mevasi.. (F² 9:6:1)

Yumaloq (sharsimon) - A_bb, aaB-

Gardishsimon — A_B_

Uzunchoq — aabb

🎯 Komplementar irsiylanishda F² da ajralish 9:7, 9:3:3:1, 9:3:4, 9:6:1 nisbatlarida boʻladi.

📗 Komplementar irsiylanishning eng xarakterli tomoni ota-onaga oʻxshmagan organizmlarni rivojlanishi birinchi va ikkinchi avlodlarda kuzatiladi.

📗 EPISTAZ 

▬▬▬▬▬▬

🔊 Epistaz — bir genning unga noallel ikkinchi gendan ustun kelishi. Epistaz dominant yoki retsessiv boʻlishi mumkin.

🔊 Oʻziga allel boʻlmagan bironta genning taʼsirini toʻsib oʻzining belgisini yuzaga chiqaruvchi genga - epistatik gen, belgini yuzaga chiqara olmaydigan genga gipostatik gen deyiladi.

Masalan ...

🌀 Piyozda... (F² 13:3)

Oq — I_A_ , I_aa, iiaa

Rangli — iiA_

🌀 Itlarda jun rangi... (F² 12:3:1)

Oq — I_A_ , I_aa

Qora — iiA_

Jigarrang — iiaa

🌀 Tovuqlarda pat rangi. (F² 13:3)

Oq — I_C_ , iicc

Qora — iiC_

🌀 Epistazda F² da ajralish dominant epistazda 13:3, 12:3:1 nisbatlarda, Retsessiv epistazda esa 9:3:4 nisbatda boʻladi.

🔊 Epistazning xarakterli tomoni ota-onaga oʻxshamagan organizmlarni rivojlanishi faqat ikkinchi avlodda kuzatiladi.

📘 POLIMER irsiylanish

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

📌 Polimer irsiylanish — Allel boʻlmagan bir nechta genning bitta belgini rivojlanishiga oʻxshash taʼsir etishidir. Polimer hodisasini shved olimi Nilson Ele birinchi boʻlib oʻrgangan. 

📌 Polimer irsiylanish kumulyativ va nokumulyativ polimeriyaga ajratiladi. 

📌 Kumulyativ polimeriya miqdor belgilarni nokumulyativ polimeriya esa sifat belgilarining irsiylanishini namoyon etadi.

🔎 Bugʻdoy don rangi...

4 ta dominant gen - qizil

3 ta dominant gen - och qizil

2 ta dominant gen - pushti

1 ta dominant gen - och pushti

Dominant gen boʻlmasa - oq

🔎 Bugʻdoy doni rangini irsiylanishi kumulyativ polimeriyaga misol boʻladi. F² da fenotipik nisbat 1:4:6:4:1

📚 Kumulyativ polimeriyada F² da fenotipik nisbatlar...

➖ Diduragayda

5 xil - 1:4:6:4:1

➖ Triduragayda

7 xil - 1:6:15:20:15:6:1

➖ Tetraduragayda

9 xil - 1:8:28:56:70:56:28:8:1

📚 Nokumulyativ polimeriyada F² da fenotipik nisbatlar...

➖ Diduragayda

    2 xil - 15:1

➖ Triduragayda

     2 xil - 63:1

➖ Tetraduragayda

     2 xil - 255:1

Tuzuvchi👇

👨‍💻 @OYBEK_Alisherovich 

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

📌 KANALIMIZ

💟 @I_LOVE_BIOLOGIYA