Qora tuynuk
"QORA OʻRA" — favitatsiya (tortishish) kuchi taʼsirida jismning oʻz markazi tomon juda katta tezlikda siqilib borishi (gravitats…Rassom surati: Qora tuynuk sirtiga tushayotgan qaynoq plazma diski
Qora tuynuk fazo-vaqtning shunday sohasiki, uni tark etish uchun kerakli tezlik yorugʻlik tezligidan katta boʻlishi kerak.[1] Umumiy nisbiylik nazariyasiga koʻra yetarlicha ixcham massa fazo-vaqtni kuchli egib, qora tuynukka aylanadi. „Qora“ deb atalishiga sabab bunday obyekt xuddi termodinamikadagi qora jism kabi yorugʻlikni yutib, uni tashqariga chiqarmasligidadir.[2][3]
Qora tuynukning xayoliy sirti hodisalar gorizonti deyiladi. Hodisalar gorizonti radiusini qora tuynuk radiusi sifatida qabul qilishadi. Eng oddiy xususiy holda u Schwarzschild radiusiga teng:
Qora tuynuklar 1916-yilda Karl Schwarzschild tomonidan Einstein tenglamalarining yechimi sifatida bashorat qilingandi.