DeFi ??????
Kmiدیفای (DeFi) چیست؟
دیفای (DeFi) مخفف کلمه‌ی "Decentralized Finance" به معنی امور مالی غیرمتمرکز است؛ اصطلاحی که دربرگیرنده‌ی انواع اپلیکیشن‌های مالی در حوزه‌ی رمزارزها و یا بلاکچین است و هدف آن برهم زدن واسطه‌های مالی است.
دیفای یک فناوری بر بستر بلاکچین است؛ بلاکچین این امکان را فراهم میکند تا چندین نهاد، نسخه‌ای از معاملات صورت گرفته را نگه دارند؛ به این معنا که این کار توسط یک منبع مرکزی کنترل نمی‌شود. این مسئله ی مهمی است؛ چرا که سیستم های متمرکز می‌توانند سرعت و پیچیدگی معاملات را محدود کرده و درعین حال به کاربران امکانات چندانی برای کنترل مستقیم دارایی‌های خود نمی‌دهند. دیفای یک پدیده‌ی متفاوت است؛ چرا که کاربرد بلاکچین را از انتقال ارزش ساده به استفاده‌ی مالی پیچیده‌تر گسترش می‌دهد.
بیت‌کوین و بسیاری دیگر از دارایی‌های بومی دیجیتال با روش‌های پرداخت دیجیتال قدیمی مانند روش‌های مورد استفاده‌ی Visa و PayPal کاملا متفاوت هستند؛ چرا که تمام واسطه‌ها را از معاملات حذف می کنند. وقتی شما با یک کارت اعتباری پول قهوه خود را در یک کافه پرداخت می‌کنید، یک موسسه مالی با کنترل برمعامله بین شما و آن کسی و کار قرار می‌گیرد و اختیار جلوگیری از معامله و یا ایجاد تاخیر در آن و همچنین ثبت آن در دفتر خصوصی خود را خواهد داشت. با رمزارزهایی مانند بیت‌کوین، این موسسات از ماجرا حذف می‌شوند.
خرید مستقیم تنها نوع معامله یا قراردادی که تحت نظارت شرکت های بزرگ انجام می‌شود نیست. اپلیکیشن‌های مالی مانند وام، بیمه، Crowdfunding یا سرمایه‌گذاری جمعی، مشتقات، شرط‌بندی و موارد دیگر نیز در کنترل آنهاست. قطع واسطه‌ها از تمامی معاملات یکی از مزایای اصلی دیفای به شمار می‌رود.
ایده دیفای قبل از اینکه به عنوان امور مالی غیرمتمرکز شناخته شود ، اغلب "امور مالی باز" نامیده میشد.
اپلیکیشن‌های اتریوم
اکثر اپ‌هایی که خود را "DeFi" می‌نامند بر بستر اتریوم ساخته می‌شوند. در حال حاضر اتریوم دومین پلتفرم بزرگ رمزارز جهان است و خود را از پلتفرم بیت‌کوین متمایز میکند؛ چرا که استفاده از اتریوم برای ساخت دیگر انواع اپ‌های غیرمتمرکز فراتر از معاملات ساده، آسان‌تر است. این موارد استفاده امور مالی پیچیده‌تر حتی در سال 2013 در مقاله‌ی خالق اتریوم یعنی ویتالیک بوترین تحت عنوان گزارش جامع اتریوم مورد تاکید قرار گرفته‌اند.
این مسئله برمی‌گردد به این نکته که بستر اتریوم برای قراردادهای هوشمند انعطاف‌پذیری بیشتری دارد؛ قراردادهایی که در صورت تحقق شرایط خاصی به طور خودکار معاملات را انجام می‌دهند. زبان‌های برنامه نویسی اتریوم نظیر Solidity به طور خاص برای ساخت و استقرار چنین قراردادهای هوشمندی طراحی شده‌اند.
به عنوان مثال، تصور کنید که کاربری می‌خواهد سه‌شنبه هفته آینده پولش برای دوستی ارسال شود ، اما فقط در صورتی که دمای هوا طبق وبسایت هواشناسی weather.com بالاتر از 20 درجه سانتی‌گراد باشد. چنین قوانینی را می‌توان در یک قرارداد هوشمند نوشت.
ده‌ها اپ دیفای که قراردادهای هوشمند را در هسته خود دارند، بر بستر اتریوم کار می‌کنند. در ادامه برخی از آنها را بررسی خواهیم کرد. اتریوم 2 که نسخه ارتقا یافته‌ی شبکه اصلی اتریوم است به زودی منتشر می‌شود. نسخه‌ای که می‌تواند با کنار زدن مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم، این اپ‌ها را ارتقا دهد.
محبوب‌ترین اپ‌های دیفای عبارتند از:
§ مبادلات غیرمتمرکز (DEXs):
مبادلات آنلاین به کاربران کمک میکند ارزهای مختلف را با هم مبادله کنند؛ حال خواه این مبادله دلار با بیت‌کوین باشد، یا اتر با DAI. مبادلات غیرمتمرکز یک نوع تبادل مدرن است که کاربران را مستقیماً به هم وصل میکند تا بتوانند ارزهای رمزنگاری شده را بدون اینکه نیاز باشد پول خود را به واسطه‌ای بسپارند، با یکدیگر مبادله کنند.
§ استیبل کوین‌ها یا کوین‌های دارای ارزش ثابت:
استیبل کوین رمزارزی است که برای ثبات قیمتش به یک دارایی خارج از رمزارز مانند دلار و یا یورو متصل می‌شود. استیبل کوین‌ها شکل دیگری از دیفای هستند. رمزارزها نسبت به پول فیات اغلب نوسانات شدیدتری را تجربه می‌کنند. این مسئله برای افرادی که می‌خواهند دارایی خود را با ارزشی ثابت نسبت به پول فیات، بصورت دیجیتال ذخیره کنند نکته‌ی مثبتی به شمار نمی‌رود. استیبل کوین‌ها رمزارزها را به منظور کنترل قیمت آنها به ارزهای غیررمزارز مانند دلار آمریکا وصل می‌کنند. هدف استیبل کوین‌ها همانطور که از نام آن پیداست، ایجاد "ثبات" قیمت است.
§ پلتفرم‌های وام دهی:
بازارهای وام یکی از اشکال محبوب دیفای به شمار می‌روند؛ نوعی از دیفای که وام گیرندگان را به وام دهندگان رمزارزها متصل میکند. این بسترها از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند تا جایگزینی باشند برای واسطه‌هایی چون بانک‌ها که وام را در مرکز (بین وام دهنده و وام گیرنده) مدیریت می‌کنند.
یکی از این پلتفرم‌های محبوب به نام Compound به کاربران این مکان را می‌دهد تا رمزارزها را یا قرض بگیرند و یا به دیگران قرض بدهند. در این روش، کاربران بابت قرض دادن پول خود سود کسب می‌کنند. Compound نرخ بهره را به صورت الگوریتمی محاسبه میکند. به این صورت که هرگاه برای وام گرفتن رمزارز به خصوصی تقاضای بیشتری وجود داشته باشد، نرخ بهره آن بالاتر خواهد رفت.
قرض دادن دیفای مبتنی بر وثیقه است؛ به این معنی که کاربر برای گرفتن وام نیاز به ارائه وثیقه دارد. این وثیقه اغلب اتریوم است. این بدان معناست که کاربران هویت یا نمره اعتبار مربوط به خود را برای گرفتن وام اعلام نمی‌کنند؛ شیوه ای که وام‌های مرسوم و غیر دیفای براساس آن عمل می‌کنند.
§ بیت‌کوین بسته‌بندی شده یا Wrapped BTC:
بیت‌کوین بسته‌بندی شده روشی برای ارسال بیت‌کوین به شبکه اتریوم است تا از این طریق بتوان بیت‌کوین را مستقیماً در سیستم دیفای اتریوم استفاده کرد. WBTC به کاربران این امکان را می‌دهد تا سود بیت‌کوینی را که از طریق پلتفرم‌های وام غیرمتمرکز قرض می‌دهند، کسب کنند.
§ بازارهای پیش بینی:
بازارهایی هستند برای شرط‌بندی روی نتیجه رویدادهای آینده مانند انتخابات. هدف نسخه‌های دیفای بازارهای پیش‌بینی، ارائه عملکردی یکسان اما بدون واسطه است.
علاوه بر این اپ‌ها، مفاهیم جدیدی از دیفای حول آنها شکل گرفته‌اند
§ Yield Farming:
برای بازرگانان خبره که مایل به ریسک هستند، مسئله‌ای تحت عنوان Yield Farming وجود دارد. در اینجا کاربران توکن‌های مختلف دیفای را با هدف یافتن فرصت‌هایی برای سودهای بزرگ‌تر اسکن می‌کنند.
§ Liquidity mining:
وقتی اپ‌های دیفای کاربران را با دراختیار گذاشتن توکن‌های رایگان به سوی خود می‌کشانند. این تاکنون مهم‌ترین و پر تقاضاترین شکل Yield Farming بوده است.
§ قابلیت نوشت‌پذیری:
اپلیکیشن‌های دیفای اپن‌سورس یا منبع باز هستند؛ به این معنی که کد آنها در دسترس عموم است. و به این ترتیب ، از این اپ‌ها می‌توان برای "نوشتن" اپ‌های جدید استفاده کرد؛ در حالی که کد مذکور به عنوان سورس اپ جدید عمل میکند.