ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУГЕ АРНАЛҒАН ЖАПОН ҚАҒАЗЫ

Сирек кітаптар мен қолжазбаларды қалпына келтіру көбінесе бізге Күншығыс елінен келген қағаздарды пайдалануды талап етеді. Қалпына келтіру кәсіпқойлары жапон қағазының сапасымен жақсы таныс. Жапондықтар өздері де «Еуропалық қағаз жүз жыл, жапондық мың жыл өмір сүреді» деп атайды. 

WASI - беделді және сапалы қағаздарды қолмен жасау дәстүрін сақтаған жапондық қағаз. Жапон шеберлері ұзақ іріктеуден кейін оны жасау үшін үш өсімдікке тоқталды:

KOZU: Қазіргі уақытта шығарылған WASI-дің шамамен 90%-ында қолданылады. Талшықтардың ұзындығы шамамен 10 мм.

GAMPI: Бұдан жасалған қағаздың мөлдір және жылтыр құрылымы бар. GAMPI өсіруге жарамсыз, сондықтан қолданылатын үш материалдың

ішіндегі ең сирек және ең қымбаты. Талшықтың ұзындығы шамамен 3,5 мм.

MITSUMATA: одан жасалған қағаз репеллентті қасиеттерге ие. Талшықтың ұзындығы шамамен 3,5 мм және KOZU-ға қарағанда тегіс, жылтыр болып келеді.

Жапон қағаз – өзінің жұқа болуына қарамастан, бүкіл әлемдегі қалпына келтірушілер бағалайтын керемет физикалық және химиялық беріктігі мен икемділігіне ие. Ол кітап парақтарының механикалық зақымдануды қалпына келтіру кезінде қолданылады. Мәселен, сынғыштық және жетіспеген жерлерін толықтыру.

Қолмен жұмыс жасауға арналған жапон қағазының өндірісі.

Жапондық Washi қағазының бірегейлігі табиғи шикізатты қолдануда және арнайы өндіріс процесінде жатыр. Талшықты шикізат ретінде ешкінің қарақұйрығы (broussonetia papyrifera), Митсумата (Edgeworthia papyrifera) немесе гампи бұтасы (wickströmia canescens) қолданылады.

Козу-Мицумата немесе Гампидың екі жылдық бұталары жиналып, буланады. Басты талшықтар сабақтан бөлінеді. Ұзын және жұқа талшықтар жапон қағазына ғана тән.

Тазартылған қабық әлсіз сілтілі ерітіндіде қайнатылады (рН бейтарап болының себебі). Қалпына келтіруге арналған жоғары сапалы жапон қағазын алу үшін бумадағы талшықтарды таудың бұлақ суларында жуып, күн сәулесінде ағартады.

Жеткілікті шаюдан кейін фибрилляцияланған жіптерден барлық табиғи талшық қосындылары ағын сумен жуылады. Бұл ең жауапты операциялардың бірі, өйткені оның нәтижесі қағаздың біркелкілігіне әсер етеді. Содан кейін талшықтарды ағаш балғамен ұрады. Қалпына келтіру үшін қолданылатын жапон қағазын жасауда темір балға қолдануға қатаң тыйым салынады, өйткені олар талшықтарды тотықтырады. Нориді (hibiscus manihot, табиғи диспергатор) немесе ұзын молекулалық полимерді (кейбір өнімдер үшін) қосу жапон қағазын жасауда қолданылатын біртекті талшықты суспензияны қамтамасыз етеді. Дайын суспензияны матаға тегіс етіп жайып, бастырып кептіреді.

Жапонияда қолмен қағаз жасау дәстүрі ешқашан үзілмеген - оны жасау құпиялары әлі күнге дейін ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келеді.