Блокчейн

Блокчейн (Block chain: block — блок, chain — гинж)-өгөгдлүүдийг онцгой хэлбэрээр тэмдэглэж байдаг реестр (бүртгэл) буюу өгөгдлүүдийг дэс дараалалтай бичилт хийдэг технологи юм. Уг технологийг анх хэрэгжүүлсэн нь цахим мөнгөний систем- биткойн билээ.

Онцлог

Блокчейн бүх дэлхий дээр байгаа хэдэн зуун ба хэдэн мянган компьютерүүдэд тархаж бүгдэд болон тухайн компьютерт нэгэн зэрэг байрладаг, гэвч түүнийг хэн ч эзэмшдэггүй ба түүнийг удирдах буюу хянах ямар нэгэн байгууллага байдаггүй, бүх удирдлага энэ сүлжээнд оролцогчдоор явагддаг билээ. Интернет л байвал дэлхийн аль ч өнцгөөс дуртай цагтаа, дурын хэрэглэгч тухайн бүртгэлд чөлөөтэй нэвтрэх ба энэ нь түүнийг бүх оролцогчдын өмнө тунгалаг (ил тод) байлгадаг байна.

Ажиллах зарчим

Математик алгоритм ба критографын тусламжтай төрөл бүрийн өгөгдлүүд чанд цаг хугацааны дэс дараалын дагуу "блокууд"-ад нэгтгэгддэг. Бүх шинэ блок урьдахтайгаа холбоотой. Блокчейнийг харагдах байдлаар үзүүлбэл:

Шифрлэх ажиллагаа буюу олонд мэдэгдснээр хеш үүсгэх, ба шинэ блок үүсгэх ажиллагаа нь нэг сүлжээнд байгаа олон тооны компьютерээр гүйцэтгэгдэнэ. Сүлжээний бүх компьютер дээр нэгэн зэрэг блокчейн (реестр) шинэчлэгдэн үүсдэг тул түүнийг хуурамчаар хийх боломжгүй. Хорон санаатад нэгэн зэрэг бүх сүлжээний 51% эзэмших буюу нэвтрэх шаардлага тулгарна. Түүн дээр зөвхөн шинэ бичилтүүдийг нэмж болно.