ARI

Dünyanın dört bir yanında bulunan yüzlerce arı türü olabilir. Bunların sadece birkaçı Türkiye'de gerçek zararlı olarak görülür ve bazıları sokmaz.

1. Arılar küçük kanatlarına rağmen büyük bir vücuda sahiptirler. Vücutlarını taşımaları için kanatlarını dakika da tam 11,400 kere çırptığını biliyor muydunuz

2. Bilim adamlarına göre arılar insanoğlu yokken bile dünya da var olmaktaydı. Dünyada bilinen ilk arı fosili yaklaşık 100 milyon önce bulunmuştur. İnsan fosili ise sadece 300 bin yıl önce bulunmaktaydı.

3. Arılar, dünyanın en çalışkan hayvanlarından bir tanesidir. Yarım kilo bal için bir grup arı 2 milyon çiçeği gezmesi gerekmektedir. Bu da oldukça zahmetli bir iş fakat onlar için bunun bir önemi yok.

4. Bir arı hayatı boyunca sadece bir çay kaşığının 12'de 1'i kadar bal üretmektedir.

5. Bal arılarının tam 6 bacağı bulunmaktadır. Toplamda 5 göze sahip olan bal arıları, 2 çift kanatlara sahiptirler.

6. Arılar sadece yaz aylarında çalışmaktadırlar. Kış aylarında kovanlarından çıkmayan arılar, uzun bir dinlenme süreci geçirmektediler.

7. Arılar, birbirlerini kokuları ile ayırt etmektedirler. Bize göre arıların hepsi aynı görünüyor öyle değil mi? Fakat bu durum arılar için geçerli değil.

8. Arılar tahmin ettiğinizden çok daha büyük bir koku duyusuna sahiptir. Bal arılarının tam 170 koku alıcısı bulunmaktadır.

9. Arıların sokmasından elbette hepimiz çekinir ve korkarız. Fakat sadece dişi arıların soktuğunu biliyor muydunuz? Elbette o esnada arının dişi olup olmadığını ayırt etmek biraz zor olsa gerek.

10. Arıların vızıltılarının farklı farklı olduğunu biliyor muydunuz? Arılar vızıltılarını genellikle bilgi alışverişi için kullanılmaktadır. Arıların toplamda 11 farklı vızıltı türü bulunmaktadır.

11. Tehlike anında arıların vızıltı sesleri daha yüksek çıkmaktadır. Kovanda bulunan bal arıları birbirlerini uyarmak için daha yüksek sesle vızıldamaktadırlar.

12. Arıların vızıltı sesleri kanatlarından gelmez. Bir arının kanadını koparmak onun vızıltı sesi azaltmaz. Aksine daha çok vızıldamasını sağlar.

13. Arıların büyük bir emek sonucu ürettiği bal, dünya üzerinde bulunan bozulmayan tek doğal gıda özelliğini taşımaktadır.

14. Arılar da biz insanlar gibi hastalanabilirler. Fakat bir arı hastalandığında kovanda bulunan diğer arılara hastalığını bulaştırmaz.

15. Arılar herhangi bir virüs kaptıklarında yön bulma duyuları, kanat çırpmada aksaklık, kendi ağırlıklarını taşıyamama gibi sorunlar ile karşı karşıya kalabilmektediler.

Bilinen ilk arı fosili 100 milyon yıl, ilk insan fosili ise 300 bin yıl öncesine ait. Yani biz yokken arılar vardı.

Ortalama bir arı hayatı boyunca bir çay kaşığının 12’de 1’i kadar bal üretiyor. Yarım kilo bal için bir grup bal arısının 2 milyon çiçeği gezmesi gerekiyor.

Bal arıları kendi aralarında dans ederek anlaşıyorlar. Bir bal arısı bulduğu yemek kaynağının konumunu ve kovana mesafesini, yaptığı özel bir dans ile diğer arılara anlatır.

Sadece dişi arıların iğneleri vardır. Üzücü olan ise bal arılarının herhangi birini ya da bir şeyi soktuktan sonra ölmeleri…

Bal arılarının 6 bacağı var. 2 bitişik gözleri başlarının yanında; 3 tekil gözleri ise başlarının üzerinde. Bunun yanında 2 çift kanatları, bir nektar keseleri ve bir de mideleri var.

Yapılan araştırmalara göre; bir arının, hayatı boyunca, bir çay kaşığı balın 1/12’sini ürettiğini belirtti.

(Familya: Vespidae, örn. Vespula Vulgaris ve Vespula germanica)

Bunlar Türkiye'de en sık rastlanan iki yaban arısı türüdür ve acı verici arı sokmalarına neden olurlar.

Kapalı alanlara girdiklerinde çatılar, garajlar ve duvar boşlukları gibi dışa kolay erişimi olan korunaklı yerlerde yuva yapmayı tercih ederler. Dışarıda ise eski kemirgen yuvalarında, oyuk ağaçlarda ve çalılıklarda yuva yapabilirler.

Görünüm

• Sarı ve siyah gövde, işaretler türe göre değişir.
• İşçilerin boyutu 12 - 17 mm arasında değişir.

Temel Unsurlar

• Sadece genç kraliçeler kış boyunca hayatta kalır ve yuva yapımına başlamak ve yumurtasını bırakmak için ilkbaharda ortaya çıkarlar.
• İşçiler (steril dişiler) yaz başlarında ortaya çıkarlar ve yuva yapımını devralırlar. Kraliçe yumurta bırakmaya devam eder.
• Yeni kraliçeler ve erkekler sonbahar başlarında eşleşir.
• Yuva tüm erkekler ve işçiler dâhil olmak üzere kış aylarında yok olur.
• Yaban arısı sürüsü oluşmaz.
• Yiyecek tercihleri - böcekleri ve tatlı yiyecekleri alırlar.
• Dişiler kolayca ve tekrar tekrar sokar.
• Bir koloni, 25.000 kadar eşek arısı içerebilir.

(Vespa crabro)

Görünüm

• Avrupa eşek arıları büyük zararlılardır - 40 mm'ye kadar uzunlukta olabilirler.
• Kahverengi çizgileri olan belirgin bir portakal rengi karnı vardır.

Temel Unsurlar

• Bir koloni, 700 işçi arı sayısı büyüklüğüne erişebilir.
• Auva; ağaç gövdelerinde, çalılarda, binaların kenarlarında, ahırlarda, çatı katında, içi boş duvarlarda bulunabilir.
• Avrupa eşek arıları aynı anda ısırıp sokabilirler.
• İnsanlar için son derece tehlikeli olan savunma alanındaki bütün yuvada ki arıları sokmak üzere harekete geçirebilirler.
• Avrupa eşek arıları insanların yiyeceklerine ilgi duymaz. Bitki özü ve böceklerle beslenmeyi tercih ederler.

(Apis Mellifera)

Bal arıları, arı yetiştiricileri tarafından korunan türlerdir.

Temel Unsurlar

• İçi boş ağaçlar veya bacalarda, duvar oyuklarında veya çatı alanlarında yaşarlar.
• Boyut olarak eşek arılarına benzerler ancak daha kürklü ve çoğunlukla siyah renklidirler.
• Bal arıları, nektarı bala ve balmumuna dönüştürür.
• Bir bal arısı sürüsü, uçuşa geçer ve bir ağaç dalında kümelenirler.
• Koloni boyutu çoğunlukla 30.000'den fazla bal arısı olabilir.
• Varroa akarından tehdit altında olan bir popülasyondur.

(Andrena Fulva)

Adından da anlaşılacağı üzere, yalnız arılar sadece uygun yerleşim bölgelerindeki köylerde birbirlerine yakın yuva yaparlar.

Temel Unsurlar

• Bal arılarına benzerler.
• Bal ve polenle beslemeyi tercih ederler.
• Tünel açmayı tercih ederler ve kumlu toprak, eski evlerde yumuşak harçların veya ev içindeki delikli tuğlaların içerisine yuva yaparlar.
• Yalnız arılar sürü oluşturmaz ve saldırgan değildir.

(Osmia sp.)

Bu arılar, duvar veya harç arıları olarak bilinirler çünkü duvar çatlaklarında veya çukurlarda yuvalanmayı severler. Günün büyük kısmında güneş alan duvarların yakınında kalmayı tercih ederler. Duvarcı arılar, tuğla veya harç derzlerinde doğal olarak oluşan delikleri kullanırlar (Özellikle yüksek kireç veya kum içeriği olan harç).

Temel Unsurlar

• Duvarcı arılar zararsızdır; saldırgan değildir ve saldırmazlar.
• Duvarcı arılar güney İngiltere'de en yaygındır.
• Bu arılar; yün arısı, maden arısı, tüylü ayaklı çiçek arısı, yaprak kesici arı ve kırmızı duvarcı arıyı içerir.

(Bombus sp.)

Bombus arıları bal arıları ile sık sık karıştırılmaktadırlar.

Temel Unsurlar

• Bal arılarından daha büyük ve daha kürklüdürler.
• Kuyruk uçları boyunca altın çizgiler dışında koyu renkler.
• Kuyruk rengi İngiltere’de ki çeşitlerinde değişiklik gösterebilir.
• Bombus arıları, küçük duvar boşluklarında, zemindeki deliklerde, hangar altında ya da bozulmamış kompost yığınlarında yuva yaparlar.