مرز بازرگان سدی عظیم در مقابل حمل و نقل بين المللي ایران و صادرات غیر نفتی

همانگونه که همگان مستحضرید مرز بازرگان بزرگترین دروازه ورود و خروج ناوگان ومحمولات ایرانی به کشور های اروپایی و جهان است،
در دوران گذشته و زمانی که وسائط نقلیه عمومی حمل، استران و چهار پایان بودند و امکانات کنترل عبور و مرور بسیار اندک بود دولت‌ها گلوگاه های کم عرض را با ذهنیت کنترل بهتر تردد انتخاب می کردند،گویا همه چیز در جهان تغییر کرده و مسیر تکامل و پیشرفت را طی نموده است الا طرز تفکر بعضی از مسولین محترم ایرانی و ترکیه ای،
مسولین هر دو کشور علیرغم مشاهده مشکلات،حد اقل در طول سی سال که اینجانب به خاطر دارم هیچ اراده ای در بر طرف کردن مشکلات این دو مرز از خود نشان نمی دهند و همه ساله مبالغ هنگفتی هزینه مکانی نا کار آمد می کنند، با عرض پوزش حکایت آن شخصی شده است که دکمه ای پیدا کرده و نزد خیاط رفت و گفت برای این دکمه کت و شلواری بدوزید،
طبق آمار رسمی روزانه حداقل حدود 550 کامیون از مرز بازرگان خارج یا وارد می‌شود،حال ناوگانی که درون محوطه مرزی تخلیه و بارگیری میشوند یا ناوگانی که ترانشیپمنت می شوند بماند،
طبیعتا انجام امور اداری،گمرکی،مسجد،انبارهای عمومی، سالن ایکس ری،جایگاه کنترل مقدار سوخت همراه ناوگان خروجی و بانک نیازمند فضا و ساختمان اداری خاص خود می باشند،
آیا مرزی که در میان کوه محصور شده است گنجایش فقط پارک این تعداد ناوگان را دارد؟
حال مشکلات مضاعفی نیز وجود دارد که منشاء فیزیکی ندارد بلکه منشاء آن عقیدتی و سیاسی است،
مشکل عقیدتی در مرز بازرگان اختلاف افق یک ساعت و نیمی است،که ساعات کار مفید هر دو طرف را هدر می دهند، بدین معنا که به فرض ایران ساعت هشت 8 صبح شروع به کار می کند،ترکیه ساعت 30 /9 دقیقه،ایران ساعت 12 برای نهار و ادای فرایض دینی دست از کار می کشد،ترکیه ساعت 30 /1 دقیقه،ایران غروب برای نماز مغرب و آعشا یک بار دست از کار می کشند،ترکیه بعد از یک ساعت و نیم و در دو نوبت جداگانه،چون ایشان اهل تسنن هستند و این دو نماز را در دو مرحله جداگانه می خوانند،همچنین برای شام باز با اختلاف یک و نیم ساعتی دست از کار می کشند،حال اختلاف ساعات تعویض شیفت و تعطیلی شب را هم به این فرصت سوزی ها اضافه کنید متوجه خواهید شد که تا کنون چه به روز راننده و حمل و نقل بين المللي ایران آمده و می آید،مگر یک روز چند ساعت است؟
در صورتیکه با در نظر گرفتن اینکه ایران و ترکیه هر دو کشور مسلمان هستند و حد فاصل بین گمرکات این دو کشور به 10 متر هم نمی رسد،به زعم اینجانب اختلاف افق چندان معنایی ندارد،در صورت توافق و تمایل هر دو کشور اگر هر کدام 45 دقیقه ساعت کار خود را عقب و جلو بکشند این مشکل اتلاف وقت بر طرف خواهد شد،
در بحث سیاسی دولت و مسولین حمل و نقل ترکیه به دلیل اینکه بازار ایران را بزرگترین بازار برای خود در جهان می دانند و به زعم اینجانب بیش از نیمی از ناوگان جاده‌ای خود را بخاطر حمل محمولات وارداتی و صادراتی ایران خریداری کرده اند،گویا احساس مالکیتی نسبت به حمل و نقل محمولات ایران دارند،
بنابراین به روش های گوناگون حتی دامپینگ،در صدد ایجاد مانع و تضعیف حمل و نقل ایران و بالا بردن هزینه های تمام شده حمل برای ناوگان ایرانی هستند،
اگر کشور ترکیه در مقابل کوتاهی ها،کم کاری ها و اتلاف وقت مسولین گمرک بازرگان واکنش چندانی از خود نشان نمی دهند به این دلیل است که گوربلاک و بازرگان دروازه ترکیه به کشور های آسیایی و جهان سومی است و از اهمیت چندانی در حمل و نقل ترکیه برخوردار نیست،
با نگاهی به مرز های مشترک ترکیه با کشور های اروپایی متوجه اختلاف دیدگاه و ادعای اینجانب خواهید شد،به فرض در مرز کاپی کوله مرز مشترک ترکیه و بلغارستان که دروازه ورود ترکیه به اتحادیه اروپا محسوب می شود،علیرغم اینکه کشور بلغارستان یک کشور مسیحی و غیر مسلمان است،ولی به دلیل اهمیت آن برای ترکیه از نظم و سرعت عمل بسیار بالایی برخوردار است و مامورین مرزی هر دو کشور به صورت شبانه روزی و بدون وقفه مشغول فعالیت هستند،
متاسفانه به نظر می‌رسد مسولین محترم ایرانی هم بنا به مصلحت هایی در مقابل منفعت طلبی و سو استفاده های مسولین ترکیه ای رفتار متقابل و شایسته ای از خود نشان نداده اند،
نکته بسیار حائز اهمیت و تاسف بار این است که در مرز بازرگان بر خلاف تمام دنیا،حتی بر خلاف بعضی از مرز های داخلی ایران که ناوگان یخچال دار حامل مواد غذایی و فاسد شدنی و میوه تره بار، بدلیل فساد پذیری،تخریب و عمر کوتاه مصرف محمولات،دارای مسیر جداگانه ای هستند و باید بدون توقف در صف و از مسیر ویژه ای در کوتاه ترین زمان از گمرکات خارج و به حرکت در مسیر خود ادامه دهند،متاسفانه باید همانند سایر ناوگانی که حامل محمولات نرمال و جامدات هستند،در یک صف بدون هیچ امتیازی با ماندن روز ها در صف خروج از کشور خارج شوند،

در حال حاضر رانندگان زحمتکش در کنار جاده، بدون هیچ امکاناتی حتی دستشویی، که جزو حداقل نیاز های بشری است، بناچار دستشویی صحرایی رفته و امکان تطهیر وجود ندارد، وقتی راننده نمی تواند خود را شستشو دهد چگونه می تواند فرایض دینی خود را بجای آورد؟
قطعا هزینه‌های مالی رعایت بهداشت راننده برای انجام فرایض دینی مشکل نظام جمهوری اسلامی نیست،
آیا برای نظام اسلامی قابل قبول است که بدلیل کوتاهی و سو مدیریت بعضی از مدیران و مسولین راننده از انجام وظایف دینی خود باز مانده و به در افکار عمومی به بی دینی متهم شود؟
درست است که ممکن است راننده اهل زیارت عاشورا نباشد، ممکن است بدلیل تنهایی های طولانی سفر، در کابین کامیون چند ترانه ای هم گوش کند ولی این دلیل نمی شود که راننده نماز نخواند و روزه هم نگیرد،
متاسفانه نامه نگاری های این انجمن به مسولین ارگانها و سازمانهای مرتبط هم تا کنون نتوانسته است برای چنین امر بدیهی مسولین دولتی و گمرک بازرگان را توجیه کند، مشکلی که با احداث یک پارکینگ بزرگ و مجهز و نوبت دهی قانونمند در نزدیکی مرز از یک طرف مشکلات امنیتی، سرقت، بهداشت، خوراک و انجام فرایض دینی راننده و مشکلات عبور ناوگان یخچالدار و حاملین مواد خطرناک به آسانی قابل حل خواهد بود،و از طرف دیگر فرصت، منبع درآمد و اشتغال زایی برای سرمایه گذاران خواهد بود، مانند نمونه آن در نزدیکی گمرک گوربلاک ترکیه،در گمرک ورودی ترکیه،گوربلاک اتفاقات بدتری هم می افتد،همانطور که قبلا هم به رفتار سیاسی ترکیه اشاره شد، ترکیه ناوگان ایرانی را رقیب خود می داند،خصوصا ناوگان یخچال دار ایرانی را،لذا جهت ضربه زدن و خارج کردن حمل و نقل یخچالی ایرانی از گردونه رقابت،تخریب بار ،تخریب وجهه راننده و ناوگان یخچال دار ایرانی،اقدام به معطل کردن ناوگان یخچال دار ایرانی به اشکال گوناگون از قبیل نگهداشتن ساعت ها در صف طولانی ایکس ری،سپس ارجاع به هانگار،تخلیه بار پس از ساعت ها و حتی روز ها و گرفتن مبالغی هنگفت می کنند،از انجاییکه در حمل و نقل مواد غذایی و فاسد شدنی زمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و از طرف دیگر محصولات کشاورزی صادراتی ایران ارگانیک و پر طرفدار است این وقفه ها در طول حمل خسارات زیادی به تولید کنندگان،صادر کنندگان و حمل و نقل یخچالی وارد می کندمعمولا در تمام کشور ها ناوگان یخچال دار جهت تسریع در حمل محمولات خویش از راننده دوم استفاده می کنند

از آن جا که مرز بازرگان برای کشور ایران از اهمیت حیاتی ویژه ای برخوردار است و بر خلاف ترکیه دروازه ورود به اروپا و جهان است به زعم اینجانب اگر حتی دولت ایران با رایزنی با مسولین ترک آنها را راضی نماید که با قبول ساخت و ساز محدثات هر دو طرف به هزینه های خودش مرز را به نقطه دیگری با فضای کافی انتقال دهد،به نفع حمل و نقل ایران و مصالح و منافع کشور ایران حرکت کرده است، زیرا در کوتاه مدت با فواید حاصله از عدم توقف ناوگان ایرانی در مرز که سرمایه های ملی ایران هستند،هزینه های انجام گرفته جبران خواهد شد،
همچنین برای جلوگیری از آزار و اذیت مامورین گمرکی گوربلاک ترکیه باید به فکر هموار نمودن مسیری جایگزین و مطمئن به موازات ترک باشند
با عرض پوزش و تشکر فراوان
ارادتمند شما
عبدالله خانعلی
رییس هیات مدیره انجمن رانندگان کامیون های یخچال دار استان تهران