آشنایی با صنعت لپ‌تاپ در جهان
پدرام پاژنگ| انجمن علمی مدیریت صنعتی دانشگاه علامه طباطبائی
🔻لپ‌تاپ چیست؟
▫️حدود سی سال پیش ایده ساخت کامپیوترهای قابل حمل به نام امروزی «لپ‌تاپ» جرقه زد، ولی پیشرفت این لپ‌تاپ‌ها در سی سال اخیر بسیار زیاد و شگفت‌انگیز بوده است. زمانی داشتن این کامپیوترهای کیفی، آرزویی برای کاربران بود، ولی صنعت رو به رشد توانست با شتاب زیادی این نوت‌بوک‌های کیفی را در منزل اکثر افراد جهان محیا کند. لپ‌تاپ‌ها یکی از انواع گوناگون کامپیوترهای موجود هستند. این نوع از کامپیوترها، همانند کامپیوترهای شخصی و رومیزی، قدرت محاسباتی و عملیاتی دارند. همچنین به دلیل ویژگی‌های بسیار زیاد این نوع کامپیوترها، مخصوصا ویژگی قابل حمل بودن‌شان، آنها را می‌توان در موارد خاص و به صورت متفاوت استفاده نمود.
▫️لپ‌تاپ‌ها، کامپیوترهای کوچک و قابل حملی دارای صفحه تصویر صاف و صفحه کلیدی هستند که روی هم تا می‌شود. این لپ‌تاپ‌ها دارای باتری‌های قابل شارژ هستند. اولین لپ‌تاپ‌ها یا کامپیوترهای قابل حمل به اسم داینابوک بودند که در سال ۱۹۷۰ توسط شخصی به نام آلن کای مطرح و پیاده‌سازی گردیدند. داینابوک اندازه‌ی کوچکی در حد دفترچه یادداشت داشت که اطلاعات فردی را در خود ذخیره می‌کرد. ولی افتخار ساخت اصلی این کامپیوترهای لپ‌تاپ به شرکت بزرگ آی‌بی‌ام (IBM) می‌رسد. این شرکت توانست اولین لپ‌تاپ را در سال ۱۹۷۵، با نام ۵۱۰۰، راهی بازار کند و این افتخار را نصیب خودش نماید. اگرچه شاید نتوان این محصول را لپ‌تاپ نامید، ولی به لحاظ ابعاد و وزن می‌توان آن را جزو اولین‌ها به شمار آورد. ابعاد این شبه لپ‌تاپ‌ها از دستگاه‌های تایپ آن دوران کمی بزرگ‌تر بود و می‌توانست تا ۶۴ کیلو بایت ارتقاء داده شود که قیمت آن بیست هزار دلار بود.
🔻نگاهی به گذشته صنعت لپ‌تاپ در جهان:
با نگاهی به مسیر تغییر و تحول لپ‌تاپ‌ها می‌توانیم بگوییم، لپ‌تاپ‌هایی که در حال حاضر از آنها استفاده می‌نماییم در ابتدا ظاهری بسیار ساده و ابتدایی داشتند. با بررسی تاریخچه‌ی این لپ‌تاپ‌ها می‌توانیم بررسی نماییم که چطور این دستگاه‌های ساده به لپ‌تاپ‌های امروزی تبدیل شده‌اند. با ورود لپ‌تاپ‌ها به بازار، علاقهی کاربران نیز از کامپیوترهای حجیم و بسیار سنگین رومیزی به این سمت گرایش پیدا کرد؛ به طوری که امروزه اغلب افراد ترجیح می‌دهند، از یک کامپیوتر قابل حمل و سبک استفاده نمایند. با پیشرفت‌هایی که در این زمینه انجام شده است، لپ‌تاپ‌های جدید هر روز سبک‌تر و باریک‌تر از قبل می‌شوند، در حالی که از نظر سخت‌افزاری و قطعات داخلی، بسیار پرقدرت‌تر و پیشرفته‌تر از قدیم شده‌اند و میزان دوام نگه داشتن شارژ باطری‌های آنها نیز بیشتر شده است.
▫️اولین لپ‌تاپ تولید شده در سال ۱۹۸۱ با نام Osborne 1:
لپ‌تاپOsborne 1 را اکثرا به عنوان پدربزرگ لپ‌تاپ‌ها به حساب می‌آورند. این لپ‌تاپ دارای مانیتور ۵ اینچی، دو درایور فلاپی، باطری، مودم و صفحه کلید بود که به بازار عرضه شده بود. این کامپیوتر در آن زمان بسیار بزرگ و سنگین بود و وزن آن در حدود ۱۱ کیلوگرم بود، ولی مشخصات و ویژگی‌های یک لپ‌تاپ را داشت. درست است که ویژگی‌های لپ‌تاپ‌های کنونی را نداشت، ولی چون کاربران می‌توانستند آن را به محل کار خود یا سفر ببرند، بسیار مورد توجه قرار گرفت. این نوع لپ‌تاپ حدودا بالای ۱۷۹۵ دلار فروش می‌رفت که امروزه به پول ما ۵۰۰۰ دلار می‌شود.
▫️اولین لپ‌تاپ کشویی با نام Grid Compass 1101 در سال ۱۹۸۳:
اولین لپ‌تاپ که مشابه لپ‌تاپ‌های امروزی بود، Grid نامیده شد. Grid دارای طراحی کشویی بود که وقتی از لپ‌تاپ استفاده نمی‌شد، صفحه نمایش آن جمع می‌شد. این فناوری جدید در طراحی این لپ‌تاپ، باعث راحتی در حمل و نقل آن می‌شد؛ زیرا که هم صفحه نمایش و هم کیبورد بسته می‌شدند و آسیب نمی‌دیدند. این طراحی بسیار زیبا در کامپیوترهای کنونی نیز مورد استفاده قرار گرفته است. این لپ‌تاپ چون بسیار قیمت بالایی داشت که حدودا ۱۰۰۰۰ دلار معادل با ۲۵۰۰۰ دلار امروزی می‌شد، نتوانست خیلی پیشرفت کند.
▫️اولین نوت‌بوک‌ها با نام‌های Compaq LTE و Compaq LTE 286 در سال ۱۹۸۹:
با اینکه لپ‌تاپ‌های قدیمی قابل حمل حساب می‌شدند، ولی همچنان بسیار بزرگ و سنگین بودند و نمی‌شد به راحتی آن را جا به جا کرد. دو لپ تاپ نام برده شده که به عنوان اولین نوت‌بوک‌های جهان بودند، سایزی به اندازه‌ی یک دفتر داشتند. استفاده از این نوت‌بوک‌ها برای کسانی که دائم در سفر بودند، بسیار لذت بخش بود. دراین دو لپ‌تاپ، درایو هارد دیسک و فلاپی در داخل خود دستگاه قرار گرفته شده بود که آن را کارآمدتر می‌کرد. درایور Compaq LTEدرحدود ۲۰ مگابایت حافظه و برای ۱Compaq LTE 286 حدود ۴۰ مگابایت تعبیه شده بود.
▫️اولین لپ‌تاپ کمپانی اپل با نام مکینتاش در سال ۱۹۸۹:
اولین لپ‌تاپ شرکت اپل در سال ۱۹۸۹ و همزمان با مدل‌های قبلی عرضه شد. این لپ‌تاپ‌ها به کوچکی لپ‌تاپ‌های قبلی نبودند، ولی تفاوت اصلی آن با مدل‌های قبلی صفحه نمایش با کیفیت و باتری قابل شارژ آن بود که آن را متمایز می‌نمود. این لپ‌تاپ مکینتاش به خاطر سایز و وزن بالا در بین کاربران محبوب نبود، اما باعث ایده گرفتن رقیبان شد که در آینده بتوانند کامپیوتری مشابه تولید نمایند.
▫️محصول جدید کمپانی اپل با نام پاوربوک ۱۰۰ در سال ۱۹۹۱:
اپل در سال ۱۹۹۱ اولین سری از لپ‌تاپ‌های خود را با نام پاوربوک روانه بازار کرد. سه لپ‌تاپ با نام‌های ۱۰۰، ۱۴۰ و ۱۷۰ که بسیار قوی‌تر و موفق‌تر از کمپانی‌های قبلی، خود را نشان دادند. این سری‌هایی که نام برده شد، عامل طراحی اصلی در لپ‌تاپ‌های مدرن امروزه شدند که دارای خصوصیات منحصر به فردی بودند. یکی از خصوصیات این لپ‌تاپ‌ها، کیبورد آنها بود که در نیمه بالایی صفحه، قرار گرفته بود و همچنین در آن فضایی برای استراحت دست‌ها و حتی برای گوی متحرک در نظر گرفته شده بود، در حالی که تا قبل از این در لپ‌تاپ‌ها صفحه کلید در جلوی آنها بود و در فضای بالای آن کلیدهای مختلف لپ‌تاپ موجود بود. علاوه بر این موارد، سیستم عامل این لپ‌تاپ‌ها به حالت گرافیکی درآمده بود که این ویژگی‌ها باعث شد که لپ‌تاپ‌های پاوربوک کلید اساسی در طراحی لپ‌تاپ‌های جدید باشند. این سه سری محبوبیت بسیار زیادی در بین کاربران ایجاد پیدا کردند. پاور بوک‌های اپل به دلیل نوآوری‌های زیاد در طی سالیان مختلف در کسب رضایت کاربران خود موفق بوده و نوآوری‌های آن را در لپ‌تاپ‌های امروزی نیز مشاهده می‌نماییم. اولین لپ‌تاپ‌هایی که تاچ‌پد داشتند، سری پاوربوک۵۰۰ بودند که اترنت داخلی هم داشتند.
▫️شرکت IBM مدل ThinkPad 700 در سال ۱۹۹۲:
شرکتIMB اولین لپ‌تاپ خود را با نام ThinkPad در سال ۱۹۹۲ به بازار روانه کرد. اولین لپ‌تاپ‌های مدرن در واقع سری‌هایی با نام‌های ۷۰۰، ۷۰۰c و ۷۰۰t و پاوربوک ۱۰۰ اپل، شناخته می‌شوند که به ظاهر لپ‌تاپ‌های مدرن آینده هم کمک نمودند. این لپ‌تاپ‌ها دارای صفحه نمایش ۱۰٫۴ اینچی و تمام رنگی و دارای یک پوینت در وسط به عنوان اشاره‌گر یا موس داشتند که توانایی حقیقی یک لپ‌تاپ را نمایش می‌داد. همچنین این لپ‌تاپ‌ها دارای هارد ۱۲۰مگابایتی و پردازنده ۴۸۶SLC نیز بودند که می‌توان گفت رابط گرافیکی و آیکونی در آنان برقرار شده است. این لپ‌تاپ‌ها توانستند جایزه بهترین طراحی را از آن خود بکنند، زیرا که دارای طراحی کاملا شیک و کاربردی بودند. در تبلیغات هوشمندانه شرکت IBM برای محصول جدید خود نشان داده می‌شد که مثلا لپ‌تاپ توسط باستان‌شناسان استفاده شده و یا به فضا ارسال شده است. همه‌ی این‌ها در اثبات توانایی این سری از لپ‌تاپ‌های ThinkPad 700 بود. در نهایت می‌توان گفت که استفاده از این ویژگی‌های خلاقانه و طراحی‌های منحصر به فرد توسط شرکت‌های شروع‌کننده ساخت این لپ‌تاپ‌ها، باعث ایجاد لپ‌تاپ‌های مدرن امروزه گشته است که با کارایی‌های مختلف در خانه، محیط کار یا مدرسه استفاده می‌شود.
🔻۱۰ برند برتر لپ‌تاپ جهان به در سال ۲۰۱۹:
🔟 اپل Apple:
در سال ۱۹۷۶ شرکت اپل تاسیس شد که استیو جابز نقش به سزایی در پیشرفت این شرکت داشت. اپل صفحه نمایش جذاب Retina MacBook Air را ارائه نمود. اما لپ‌تاپ‌های اپل به خاطر نداشتن تنوع و نوآوری جدید، جذابیتی برای مخاطبان خود نداشته و همچنین مشکلات زیادی در صفحه کلید لپ‌تاپ‌ها وجود داشته است.
9⃣ هواوی Huawei:
هوآوی در سال ۱۹۸۷ توسط آقای رن شنگفی شرکت خود را براساس بومی‌سازی افتتاح نمود. هوآوی لپ‌تاپی در سال ۲۰۱۸ تولید کرد؛ مدل MateBook X Pro که محبوبیت بسیاری به همراه داشت، اما در سال ۲۰۱۹ به دلیل نداشتن پشتیبانی قوی رتبه ۹ را از آن خود کرد.
8⃣ مایکروسافت Microsoft:
مایکروسافت در سال ۱۹۷۵ تاسیس شد و اولین دفتر خود را در سال ۱۹۷۷ در ژاپن با مدیر عاملی بیل گیتس تاسیس نمود. سری ابتدایی لپ‌تاپ به وسیله کمپانی مایکروسافت تولید شده است. این شرکت با اینکهاز دستگاه Surface Go را در محصولاتش به کار برده که قیمت زیادی نداشته و همچنین لپ‌تاپ و تبلت‌های مناسبی را طراحی و تولید نموده، اما در سال ۲۰۱۹ دچار افت رتبه گشته است.
7⃣ ایسر Acer:
ایسر یک شرکت تایوانی است که در سال ۱۹۷۶ توسط استن شیه، کارولین یه و جورج هوانگ تاسیس شد. این شرکت در حوزه کامپیوتر و الکترونیک فعالیت می‌نماید. ایسر در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ دو رتبه پایین‌تر آمده و رتبه هفت را کسب نموده است. او با توجه به تولید پدیده لپ‌تاپ مدل Acer Swift 7 که به طور عجیبی باریک است، بررسی و نقدهای ضعیفی داشته و طرح‌های جالبی ارائه نکرده است.
6⃣ ریزر Razer:
شرکت ریزر در سال ۲۰۰۵ توسط مین لیانگ تن و رابرت کراکوف در سنگاپور شروع به فعالیت نمود. ریزر شرکت قدرتمندی در تامین تجهیزات سخت‌افزارها در زمینه گیمینگ است و توانسته رتبه ششم را در سال ۲۰۱۹ کسب کند.
5⃣ لنوو Lenovo:
این شرکت در سال ۱۹۸4 و در شهر پکن تاسیس گردید. نام LENOVO از دو کلمه Legend و Novo گرفته شده است. لنوو رتبه اول خود در سال ۲۰۱۸ را به رتبه پنجم در سال ۲۰۱۹ کاهش داد و این شکست به دلیل نقد و انتقاد ضعیف و عدم حمایت رخ داد.
4⃣3⃣ دل Dell:
این کمپانی در سال ۱۹۸۴در شمال شهر آستین تگزاس آمریکا توسط مایکل دل به ثبت رسید. Dell به عنوان تولیدکننده لپ‌تاپ فعالیت خود را ادامه می‌دهد و در سال ۲۰۱۹ برای سومین سال پی در پی توانست مقام سوم را به دلیل سری‌های سطح بالا، مدل‌های پرقدرت و ظاهرهای زیبا و باریک بدست آورد. کمپانی دل، همچنین، لپ‌تاپ‌های گیمینگ خود را در شرکت زیر مجموعه‌اش با نام Alienware ارائه داده است. لپ‌تاپ‌هایی با کیفیت و قدرت بالا و صفحه نمایش بزرگ که طرفداران خاص خود را دارد و رتبه چهارم را در سال ۲۰۱۹ از آن خود کرده است.
2⃣ ایسوس ASUS:
ایسوس در سال ۱۹۹۰ در تایوان توسط ۴ تا مهندس کامپیوتر تاسیس شد. نام شرکت ایسوس از کلمه پگاسوس، به معنای اسب بالدار افسانه های یونان، الهام گرفته شده است. برند ایسوس رتبه دوم سال ۲۰۱۹ را به علت نوآوری در صنعت و تنوع محصول کسب نمود.
1⃣ اچ‌پی HP:
شرکت HP، یک شرکت آمریکایی است که در سال ۱۹۳۹ در کالیفرنیا ساخته شد. نام آن از اول نام های هیولت و پاکارد (Hewlett-Packard)، سازندگان شرکت، گرفته شده است..HP برترین رتبه را در سال ۲۰۱۹ به دلیل کیفیت بالا، طراحی بی‌نظیر وخلاقیت ارزشمند به خود اختصاص داد.
ویراستار: مهرنوش میرزایی‌مهر
#مدیریت_صنعتی_علامه
@atu_sanati