...

Юртимизда зараркунандалар кенг тарқалишининг олдини олиш, унга қарши курашиш, бу ҳақда кенг жамоатчилик орасида тарғибот-ташвиқот ишларини олиб бориш мақсадида “Ўздавкарантин” инспекцияси шу йилнинг 16 июлига қадар “Долзарб 15 кун” карантин назоратини жорий этди. 

“Ўздавкарантин” инспекцияси ахборот хизматининг маълум қилишича, айни пайтда мамлакатимизда полиз экинларига “Қовун пашшаси” (Carpomya pardalina Bigot), деб номланган зараркунанда ҳамда маданий ўсимликлар ўсиши ва ривожланишига салбий таъсир кўрсатадиган “Зарпечак” (Cuscuta.sp) ва “Судралувчи какра” (Acroptilon repens D.C) каби бегона ўтлар кўпайган. 

“Қовун пашшаси” мамлакатимизда илк бор 2000 йилда Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятида аниқланган. Уни бугунги кунда барча вилоятда учратиш мумкин. Тангақанотлилар оиласига мансуб мазкур ҳашарот вегетация даври бошида пайдо бўлиб, ёз давомида 90-100 фоиз қовун мевасини, 20-25 фоиз тарвуз, айрим далаларда қовоқнинг 10-15 фоизини зарарлагани аниқланган. 

Зарпечак бегона ўти ўсимлик танасига ёпишиб, ундаги ширани сўради. Пировардида, ўсимлик нобуд бўлиши мумкин. Тез тарқалиш хусусиятига эга. Хавфлилик даражаси юқори. Мамлакатимизда зарпечакнинг 13 тури учрайди. Унинг гули кичик (2-7 миллиметр), оқ, пушти ва яшил рангларда бўлади. У агар томири билан юлиб ташланмаса, бир жойда ҳатто 8-9 йилгача униб чиқиши мумкин. 

“Судралувчи какра” бегона ўти эса экин ҳосилдорлиги ва сифатини пасайтиради. “Судралувчи какра” уруғи билан ифлосланган дон қайта ишланганда таъми аччиқ бўлиб қолади. У тупроқдаги сув ва эриган минерал моддаларни тез ўзлаштиради. Бундан ташқари, ўзидан бошқа ўсимликлар ўсиши ва ривожланишини тўхтатиб ё секинлатиб қўяди. 

“Долзарб 15 кун” тадбирлари мобайнида мазкур зарарли ўтлар тарқалишининг олдини олиш учун боғдорчилик ва деҳқончилик хўжаликлари, шахсий томорқа, корхона, ташкилот, катта йўл бўйлари ва бошқа майдонларда Ўсимликлар карантини давлат инспекторлари томонидан карантин назорати олиб борилади. 

Шу билан бирга, хорижий давлатларга экспорт қилинаётган маҳсулотларда зараркунандалар топилса, белгиланган тартибда зарарсизлантирилади. Агар бегона ўтлар аниқланса, йўқ қилиш чоралари кўрилади. 

Юқорида келтирилган зараркунанда ва бегона ўтлар асосан мевали дарахтлар ҳамда полиз экинларига жиддий зарар етказади. Уларни ўз вақтида аниқлаб, қарши курашиш чоралари кўрилиши тавсия этилади. Юқоридаги зараркунандалар полиз экинларингизда аниқланса, дарҳол ўз ҳудудингиздаги Ўсимликлар карантини давлат инспекторларига мурожаат қилишингиз сўралади

AGROBLOGER канали

uza.uz