......
larning chig‘irlashi negadir larning chig‘irlashi negadir ko‘nglini ozdirdi. U quloqlariga
barmog‘ini tiqib, ko‘zini yumdi, biroz nafasini rostlagandan
so‘ng, xuddi ko‘nglini bezovta qiladigan biron narsani ko‘rishdan qo‘rqqanday, ko‘zini sekin ochdi.
Ko‘zini ochdi-yu qarasa... Usta kulol xuddi o‘g‘lining
o‘limi to‘g‘risida gapirayotganday so‘kinar, titrar edi. Yoshgina,
xotinchalish bir ofitser rezinkaday qapchib cholning ko‘kragiga
tepdi. Chol yiqildi. O‘shanday tepki hali es-hushini o‘nglab
ololmagan Hamroqulning ham ko‘kragiga tushdi. U eshakdan
ag‘darildi, ammo darrov turdi, bo‘yniga musht tushdi –
munkib ketdi.
Churr...
– Mirshab!
Qayerdandir Usta kulolning kampiri paydo bo‘lib, ofitserning oyog‘iga yiqildi. Ikki mirshab Usta kulol bilan Hamroqulni bog‘dan olib chiqdi va butxonaning narigi tomonidagi
mirshabxona tomon olib ketdi. Kampir dodlaganicha ergashib
bordi.
Olomon to‘plandi.
– Yig‘lama! – dedi Usta kulol mirshabxonaning eshigi
oldida kampiriga qarab: – Men bir turmadan ikkinchi turmaga
o‘tayotibman, nega yig‘laysan!
Mirshabxona eshigi ochilib ikki oshnani yutdi. Butxona
qo‘ng‘irog‘i kechki ibodatga chaqirib, og‘ir va uzun darangladi. Bu tovush hali kun botmasdan mudrab yotgan shahar
ustida to‘lqinlanib uzoqlarga ketdi. To‘plangan xaloyiq nima
gap bo‘lganini bir haftadan keyin «Turkiston o‘lkasi» gazetasini
o‘qib bildi:
«... O‘tgan 23-sentabrda mazkur shaharda rusiya dahasidagi
Romanovskiy bog‘ida ham shu qabila beadablik sodir bo‘lgan.
Chunonchi, sartiyalardan biri o‘zlariga sohiblik qilib turgan
rusiya to‘ralarining istirohatgohlariga kirgan, ya’ni nihoyatda
beadablik qilgan...»
1935-yil ozdirdi. U quloqlariga
barmog‘ini tiqib, ko‘zini yumdi, biroz nafasini rostlagandan
so‘ng, xuddi ko‘nglini bezovta qiladigan biron narsani ko‘rishdan qo‘rqqanday, ko‘zini sekin ochdi.
Ko‘zini ochdi-yu qarasa... Usta kulol xuddi o‘g‘lining
o‘limi to‘g‘risida gapirayotganday so‘kinar, titrar edi. Yoshgina,
xotinchalish bir ofitser rezinkaday qapchib cholning ko‘kragiga
tepdi. Chol yiqildi. O‘shanday tepki hali es-hushini o‘nglab
ololmagan Hamroqulning ham ko‘kragiga tushdi. U eshakdan
ag‘darildi, ammo darrov turdi, bo‘yniga musht tushdi –
munkib ketdi.
Churr...
– Mirshab!
Qayerdandir Usta kulolning kampiri paydo bo‘lib, ofitserning oyog‘iga yiqildi. Ikki mirshab Usta kulol bilan Hamroqulni bog‘dan olib chiqdi va butxonaning narigi tomonidagi
mirshabxona tomon olib ketdi. Kampir dodlaganicha ergashib
bordi.
Olomon to‘plandi.
– Yig‘lama! – dedi Usta kulol mirshabxonaning eshigi
oldida kampiriga qarab: – Men bir turmadan ikkinchi turmaga
o‘tayotibman, nega yig‘laysan!
Mirshabxona eshigi ochilib ikki oshnani yutdi. Butxona
qo‘ng‘irog‘i kechki ibodatga chaqirib, og‘ir va uzun darangladi. Bu tovush hali kun botmasdan mudrab yotgan shahar
ustida to‘lqinlanib uzoqlarga ketdi. To‘plangan xaloyiq nima
gap bo‘lganini bir haftadan keyin «Turkiston o‘lkasi» gazetasini
o‘qib bildi:
«... O‘tgan 23-sentabrda mazkur shaharda rusiya dahasidagi
Romanovskiy bog‘ida ham shu qabila beadablik sodir bo‘lgan.
Chunonchi, sartiyalardan biri o‘zlariga sohiblik qilib turgan
rusiya to‘ralarining istirohatgohlariga kirgan, ya’ni nihoyatda
beadablik qilgan...»
1935-yil