...
.دیشب توییت آقای آشنا در خصوص دخالت خارجی در بازار ارز کشور سوالهای فراوانی ایجادکرد و حتی اظهار نظر های عجیبی شد ،
سعی میکنم خیلی ساده توضیح بدم چطور میشه منشا خارجی تقاضا ارز باعث افزایش تورم و قیمت #دلار بشه و مکانیزم اون چطور عمل میکنه.
فرض کنید کشور x قصد داره تا اردیبهشت ما طی یک پروسه چند ماهه بازار ارزما روملتهب کنه و همزمان مسئولین بانک مرکزی پروژه قصد یکسان سازی نرخ ارز وافزایش نرخ تا ۴۲۰۰ تومان رو دارن اجرا میکنن،
کشور ما مدت طولانی تحت تحریم بوده و مبادلات بانکی ما از طریق صرافی ها انجام میشه نظارت بانک مرکزی محدود به واردات است و نظارتی مستمری روی صرافی ها نداره و نهایت نظارت کنترل های دوره ای معمولی است ، حالا بر میگردیم به کشور x و شروع بازی کشور x متوجه شده میزان نقدینگی ما به شدت رشد کرده و همزمان به خاطر یکسان سازی نرخ ارز دلار در حال نوسان است. کشور x اقدام به خرید دلار با حجم بالا از طریق صرافی های طرف معامله ما در خارج از کشور میکنه ( اربیل، سلیمانه، استامبول، هرات،دبی) حالا صرافی های تهران متوجه نیاز دلاری خارج میشن و شروع به جمع آوری دلار از کف بازار میکنن و این افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت میشه حالا بانک مرکزی متوجه تقاضا میشه و فکر میکنه منشا داخلی داره و آقای سیف اقدام به ساماندهی بازار داخلی و کنترل پلیسی و حذف دلال ها میکنه ، همزمان ارز مداخله ای رو وارد بازار میکنه و واردات رو کنترل میکنه و با اطمینان میگه کسایی که دلار بخرند حتما ضرر خواهند کرد اما مجددا کشور x اقدام به خرید دلار میکنه حالا شاید سوال بشه مکانیزم تصفیه این مبادلات چطور برقرار میشه آیا کشور x داره ریال ما رو جمع میکنه و چه نیازی به ریال داره؟
مکانیزم اینجوریه: افزایش قیمت دلار باعث فروش دلار توسط بانک مرکزی میشه و صراف که تو مثلا دبی نشسته تقاضا دلار از صراف تهران داره حالا بانک دلار رو میده به مصرف کننده (مردم) تا قیمت کنترل بشه و مردم چون قیمت افزایش داشته اقدام به فروش به صراف تهران میکنن مردم به بانک مرکزی ریال میدن و دلار میگیرن ، صراف تهران دلار رو از مردم میخره و ریال میده حالا صراف تهران دلار رو میده به صراف دبی اما ریال نمیگیره و به جاش مثلا درهم میگیره حالا صراف تهران درهم داره و وارد بازار میکنه این بار مجددا بانک مرکزی فعال میشه و متوجه میشه تو بازار درهم فراوان شده و قیمت داخل نسبت به برابری قیمت دلار به درهم حباب داره پس اقدام به خرید درهم از صراف تهران میکنه تا تعادل قیمت درهم و دلار نسبت به نرخ جهانی برقرار بشه حالا صراف تهران مجددا ریال داره صراف دبی دلار مصرف کننده(مردم)سود کردن قیمت دلار افزایش داشته ، این بازی مجددا تکرار میشه تا قیمت مجددا رشد کنه و دلار از دست بانک مرکزی خارج بشه اما این وضعیت حاشیه هم داره یعنی حالا سرمایه ها ترسیدن و همراه با موج کشور x اقدام به خروج سرمایه از کشور میکنن و بانک مرکزی شروع به سیاست سختگیرانه تر میکنه حالا بانک مرکزی با منابع فراوان درهم (برای مثال) روبرو شده اما دیگه دلار نداره و اقدام به حذف ثبت سفارش واردات با دلار میکنه و عملا میگه هر چه قدر درهم بخواین برای واردات هست اما ما دیگه معامله دلاری نداریم
باز مجددا کشور x اقدام به خرید میکنه و تا حدی پیش میره که منابع دلاری ما تا زمان خروج ترامپ از برجام پایان پیدا کنه ، حالا با خروج ترامپ از برجام با دلار ۵۵۰۰ تومان طرف هستیم تورم ایجاد شده و بحران اقتصادی شکل گرفته و به راحتی میشه ایجاد اغتشاش کرد ،
شاید بپرسید از کجا میشه فهمید این مکانیزم پایان پیدا کرده؟
جواب رو باید از نرخ دلار به ریال در (سلیمانه، اربیل، دبی، هرات، استامبول)جویا شد، زمانی که دلار ۴۲۰۰ تومان بود نرخ دلار سلیمانه یا هرات حدود ۱۰۰ تومان بالاتر معامله میشد یعنی حدود ۴۳۰۰ تومان اما حالا این ارقام برعکس شده و قیمت دلار امروز ۵۹۰۰ تا ۶۲۰۰ بوده اما در هرات حدود ۵۵۵۰ در سلیمانه ۵۶۵۰ بوده یعنی تقریبا دلار در صرافی های خارجی داره زیر قیمت تهران اونم با اختلاف حدود ۳۰۰ تومان معامله میشه نکته دقیقا همینه یعنی صرافی ها خارج دارن پالس خروج از بازار رو صادر میکنن این یعنی بانک مرکزی که الان بشدت تحت فشار است و قصد داره نرخ دلار رو سرکوب کنه حالا برعکس مکانیزم رو اجرا میکنه دلار وارد میکنه و درهم (مثال) خارج حالا صرافی های خارجی مجددا درهم خودشون را از بانک مرکزی ایران پس گرفتن و دلار بانک مرکزی رو بهش پس دادن و کشور x با هزینه اندک کارمزد نقل و انتقال توانست اوضاع اقتصادی ما رو بهم بریزه و بانک مرکزی حالا مجبوره ۵۵۰۰ تومان رو قبول کنه چون اگه بخواهد نرخ رو کاهش بده حتما بازار واکنش نشون میده و تقاضا باعث میشه دلار های بانک مجددا از سیستم خارج بشه این شیوه فقط به خاطر عدم کنترل صرافی ها شکل گرفته ، صرافی به فکر کارمزد و سود است و این وظیفه بانک مرکزی که اعمال سیاست بکنه به راحتی میشد ارز خانگی و بازی منشا خارجی رو مهار کرد کافی بود خرید فیزیکی دلار در صرافی ها به بانک ها واگذار بشه و ارسال حواله صرافی با تاییدیه بانک مرکزی باشه، ارز رو از بازار توسط بانکها جمع کنیم و با نظارت قطره چکانی به صراف ها بدیم ، همین مکانیزم ساده طی کمتر از ۱۰ روز بازار رو به تعادل می رسوند.