"СТИФ ДЖОБС ҚОИДАСИ" ҚАНДАЙ ҚИЛИБ ИККИ СЎЗДАН ВОЗ КЕЧИБ, БОШҚА БИР СЎЗНИ ТАНЛАБ МУВАФФАҚИЯТГА ЭРИШИШ МУМКИН?
Машҳур инсонларнинг ҳаёт йўлини ўрганиб чиқиб, уларнинг муваффақиятга эришганликларида ғайриоддий ҳеч нарса йўқлигини кўрамиз. Улар муваффақиятга оддий йўл билан эришганлар, шунинг учун ҳам хар бир инсон бундай натижаларга эришса бўлади. Мақсадга эришиш учун “лекин“ ва “керак“ сўзларини инкор этиш билан, ҳаётда кўп нарсани ўзгартиришингиз мумкин.
СТИФ ДЖОБС ҚОИДАСИ: ЮРАГИНГА ҚУЛОҚ СОЛ.
Стиф Джобс нимадан бошлаганини эслаб, камдан-кам ота-оналар уни ўз фарзандларига ўрнак қилиб кўрсатишади. Афсонавий “Apple” брендининг асосчиси олти ой Рид колледжида таълим олганидан сўнг, ўқишни ташлаган. Бир неча йилдан сўнг, Стенфорд университети талабалари билан учрашувда бундай қарор қабул қилиши ҳақида. “Мен буни моҳиятини кўрмадим, ҳаётимда нима қилишни ҳам билмасдим. Бироқ мен ҳаммаси яхши бўлишига ишонишга қарор қилдим“- дейди.
Ўша даврда у нима билан шуғулланиш кераклиги ҳақида ҳатто хаёлига ҳам келтирмасди. Шубҳасиз, у бир нарсани аниқ биларди: “юрак амрига қулоқ солиш керак“. Аввалида Стиф ХХ асрнинг 70 йилларнинг аксарият ёшлари каби ҳаёт кечирди: у талаба дўстларининг ётоқхонаси полида ухлар, Coca-Colaдан бўшаган идишларни йиғар ва индуизм динининг Кришна ибодатхонасида овқатланиш учун бир неча мил йўл юриб борарди. Шу билан бирга, у ўтказаётган хар бир дақиқасидан завқланарди. Чунки у юрак туйғуларига эргашган эди. Стиф юрак амрига қулоқ солиб, талабалар шаҳарчаси ётоқхонасидаги эълон бўйича хаттотлик (каллиграфия) тўгараги машғулотларига ёзилди. Ўша даврда бу унга нима учун кераклигини ўзи хам англамаган эди. Аммо унинг бу қарори кўп йиллар ўтгач фақат Стифни ҳаётини эмас, балки бутун дунёни ўзгартирди.
Сиз ўз ишингизни севмасангиз, унга нисбатан иштиёқингиз бўлмаса, ютуқларга эриша олмайсиз.
Агар у хаттотликни ўрганмаганида, ўн йил ўтгач, биринчи “Macintosh” компьютери бунчалик мукаммал бўлмасди. Эҳтимол “Windows” операцион тизими ҳам бўлмасди. Стиф Джобс Билл Гейстнинг корпорацияси “Mac OS” дан уялмай нусха кўчирганига ишонар эди.
“Apple” компаниясида 30 йил ишлаган ходимларнинг биридан “Стиф Джобснинг ютуғининг сири нимада”? – деб сўралганда. “Уни ҳаракат қилишга ундайдиган тамойил хаттотлик машғулотларидан бошланган. Айтайлик, Сиз сотувчи бўлиб ёки бошқа касб бўйича ишга кирдингиз, аммо бу касбни севмасангиз бошқа иш қидиринг, ўзингизга ёқадиган иш топмагунча тўхтаманг. Джобс нима қилишни истаётганини эрта тушунди, шунинг учун унга омад кулиб боқди“- деб жавоб берган.
Стиф тадбиркор ютуғининг ярми қаттиятлик деб ҳисоблаган. Кўпчилик қийинчиликларни енга олмай таслим бўлишади. Агар сиз ўзингизни ишингизни севмасангиз, унга нисбатан иштиёқингиз бўлмаса, сиз бирорта ютуққа эриша олмайсиз. Стиф Джобс: “Менга олдинга силжишимга ёрдам берган нарса, фақатгина ўз ишимни севишим эди“ – деган.
ХAMMA НАРСАНИ ЎЗГАТИРГАН СЎЗ.
Стенфорд дизайн мактабининг директори Бернард Рот мақсадларга эришишга ёрдам берадиган нутқ қоидаларни шаклантирган. Бу қоидага кўра. нутқдан икки сўзни чиқариб ташлаш керак.
1. "Лекин" сўзини "ва" билан алмаштиринг.
Айтайлик: "Кинофильм томоша қилишни хоҳлайман, лекин ишим бор"-дейишни ўрнига: "Кинофильмни ҳам томоша қилишни хоҳлайман ва ишлашим ҳам керак."- десак нима ўзгаради?
“Лекин“ сўзини ишлатиб, биз миямизга топшириқ берамиз ва шу орқали баҳона топамиз. “Шахсий манфаатимиз тўқнашувидан“ чиқишга ҳаракат қилиб, эҳтимол биз на бирини ва на иккинчисини бажарамиз, балки умуман бошқа нарсани бажарармиз.
Биз, “лекин“ сўзини “ва“ билан алмаштирганимизда, мия хар иккала топшириқни қандай бажаришни ўйлайди.
Деярли хар доим иккала ишни бажариш мумкин: кинофильмни ҳам томоша қилиш ва ишни ҳам бажариш - сиз фақат йўлини топишингиз керак. Биз “лекин“ сўзини “ва“ билан алмаштирганимизда, мия хар иккала шартни қандай бажаришни ўйлаган. Масалан, биз қисқароқ кинофильм томоша қилишимиз ёки ишни бир қисмини бажаришни ҳамкасбимиздан илтимос қилишимиз мумкин.
2. “Керак“ ўрнига “хоҳлайман“ деб айтинг.
Хар сафар, сиз “Менга керак“ ёки “Мен қилишим керак“ деб айтишни ўрнига, “Мен хоҳлайман“ деб айтинг. Сиз буни фарқини ҳис қилдингизми?
Бернард Ротни фикрича “Бу машқ биз хар қандай ишни ўз истагимиз билан бажараётганимизни англашга мажбур қилади“.
Унинг талабаларидан бири математика фанига умуман қизиқмас эди. Аммо якуний натижага эришиш учун, яъни магистратурани тугатиш учун у зерикарли дарсларда иштирок этишга қарор қилган ва ниятига эришган.
Ушбу қоидаларни ўзлаштириш жараёнида биринчи кўринишда қийин туюлган муаммони ечими аслида енгил эканлигини тушуниб олиш мумкин.
