تاثیرات محیط رقابتی بر ژست دیجیتال کسب‌وکارهای ما

تاثیرات محیط رقابتی بر ژست دیجیتال کسب‌وکارهای ما



ما برای پیشرفت باید از روش‌­های نوین استفاده کنیم!
این جمله‌ای است که دسته‌ای از مدیران مُدگرا[1] برای ترسیم آینده کسب‌وکار خود استفاده می­‌کنند. این دسته از مدیران غالباً از داده­‌کاوی، کلان‌داده و هوش مصنوعی و غیره به عنوان راهکار حل چالش­‌های کسب‌وکار خود یاد می­‌کنند، بدون اینکه لزوماً در مورد جزئیات آن آگاهی داشته باشند. در حقیقت این دسته از مدیران سعی می­‌کنند به کسب‌وکار خود به شکل نوآورانه نگریسته و از ابزارهای مدرن در کسب‌وکار خود استفاده کنند. آنان پیش­‌بینی می­‌کنند که اگر در آینده به سمت راه­‌حل‌های دیجیتال نروند، از بین خواهند رفت.

در مقابل، دسته‌ای دیگر از مدیران هستند که کوچکترین سرمایه­‌گذاری در فناوری را مرکز هزینه تلقی کرده و بیش­ترین هزینه­‌ای که تا به حال در حوزه فناوری کرده­‌اند، خرید نرم­‌افزار مالی-حسابداری بوده است!

تجربه شخصی من در ایران نشان می­‌دهد از هر دو دسته این مدیران به وفور وجود دارند. با این وجود سوالی که مطرح می­‌شود این است که چه چیز باعث می­‌شود دسته­‌ای از مدیران تلاش کنند از هنجارهای سرمایه­‌گذاری در فناوری در صنعت خود عبور کرده و از فناوری دیجیتال به عنوان تنها نوش­داروی نجات کسب‌وکار خود یاد کنند؟

 محیط رقابتی! بر اساس مطالعات سال­‌های اخیر، محیط رقابتی یک کسب‌وکار نقش تعیین­‌کننده­‌ای در نگرش مدیران آن برای فاصله گرفتن از هنجارهای (حد وسط) صنعت  خود خواهد داشت. از این نگرش در ادبیات مدیریت استراتژیک با عنوان ژست استراتژیک[2] و در ادبیات سیستم­‌های اطلاعاتی با عنوان ژست استراتژیک دیجیتال[3] یاد می­‌شود. در حقیقت این ژست استراتژیک سازمان است که نگرش مدیران آن به نوآوری، تحقیق و توسعه و سرمایه­‌گذاری در فناوری­‌های نوین را بازتاب می­‌دهد. با این تفاسیر ژست سازمان نسبت به هنجارها ممکن است واگر یا همگرا باشد. به عبارت دیگر اگر کسب‌وکار در سرمایه­‌گذاری­‌های دیجیتال خود به سمت هنجارهای صنعت گرایش داشته ژست همگرا و اگر نسبت به متوسط صنعت فاصله معنادار پیدا کند ژست واگرا دارد. به دیگر سخن، سرمایه­‌گذاری­‌ها روی پلتفرم­‌های دیجیتال به عنوان یکی از اهرم­‌های استراتژیک جهت پاسخ به کنش­‌های محیط رقابتی محسوب می­‌شود و شرکت­‌ها به تصمیمات رقباء خود از طریق سرمایه­‌گذاری در حوزه دیجیتال پاسخ می­‌دهند. براین اساس جواب به این سوال بسیار حائز اهمیت است که در چه شرایطی محیط رقابتی یک صنعت باعث واگرایی یا همگرایی یک کسب‌وکار نسبت به حد متوسط سرمایه­‌گذاری دیجیتال در آن صنعت می­‌شود؟

براساس مطالعه­‌ای که در سال 2013 در مجله «ام آی اس کوارترلی» انجام شده است سه فاکتور کلیدی محیط رقابتی در صنعت بر نگرش و ژست استراتژیک مدیران در حوزه دیجیتال تاثیرگذار است:

 1- تلاطم و پویایی محیط صنعت

 2- رقابت و تمرکز در صنعت

 3- وفور (منابع) و رشد صنعت

براساس نتایج این تحقیق، از یک سو تلاطم و پویایی محیط رقابتی موجب واگرایی در سرمایه­‌گذاری فناوری اطلاعات در استراتژی دیجیتال شده و از سوی دیگر« تمرکز در عرضه‌­کنندگان و بازیگران یک صنعت» و «رشد تقاضا در بازار یک صنعت» باعث همگرایی در استراتژی دیجیتال خواهد شد.

به عنوان جمع­‌بندی، شرایط محیط رقابتی و تحرکات استراتژیک رقباء در یک کسب‌وکار می­‌تواند بر نگرش مدیران یک سازمان به نوآوری حوزه دیجیتال تاثیرگذار باشد. بنابراین مشاوران کسب‌وکار دیجیتال جهت ارائه راهکارهای تحول دیجیتال باید علاوه بر شرایط سازمان به عوامل کلان­ در محیط رقابتی توجه نمایند.


[1] Fashionista

[2] Strategic Posture

[3] Digital Strategic Posture

Report Page